Skatalogowanych zabytków: 11435
Zarejestruj się
Miniatura Pobroszyn
2011, zdjęcie Julia Schab

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Julia SchabMarek Kujawa

Pobroszyn

Województwo:świętokrzyskie
Powiat:opatowski
Gmina:Opatów
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Park:nr rej.: 625 z 17.12.1957

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z k. XIX w.
Pobroszyn to wieś (przysiółek) leżąca nad rzeką Opatówką (d. Łukówką), w odległości 3,5 km na SE od centrum Opatowa. Już w połowie XV w. wieś leżała w parafii Opatów. Był tu 1 łan szlachecki, z którego dziesięcinę w wys. 2 grzywien odprowadzano dla prebendy opatowskiej. W XVI-wiecznych zapiskach wieś występuje jako Pobrossyn. Leżała wówczas w parafii Wysoka, a folwark składał dziesięcinę dla kościoła parafialnego i altarii świętego Mikołaja we Wrzosie. Rocznie płacono tylko 5 groszy, bo chłopom nie opłacało się uprawiać słabej ziemi. Zmieniło się to na pocz. XVII w., bo w regestach poborowych pow. radomskiego odnotowano, że P., Wysocko i Jankowice należące do Mikołaja Zdziechowskiego płaciły 1 grzywnę i 9 denarów poboru rocznie. W 2. poł. tegoż stulecia P. podzielił się na dwa działy: tzw. "siciński" i "kozicki". Na pierwszym siedziało trzech właścicieli: Florian Zborzeński (3 łany), niejaka pani Orlikowa (2 i pół łanu) i Anna Siczińska z 1 łanem i 1 zagrodnikiem. Na drugim dziale siedział Bartosz Kozicki, który posiadał 1 łan, 1 zagrodnika i 1 komornika. W 1578 r. ta część wsi została wydzierżawiona p. Nieczujskiej; miała ona 1 łan, 1 zagrodnika i 1 biednego komornika.
W późniejszych czasach folwark został włączony w skład dóbr Karwów. Oprócz folwarku była tu część wiejska, która w 1827 r. liczyła sobie 7 domów i 24 m-ców. W 1881 r. folwark został odłączony od Karwowa, a to z powodu podziału wsi na majorat należący do gen. Anenkowa i drugą część należącą do rządu. Pobroszyn leżał wówczas w pow. opatowskim, gminie i parafii Opatów. We wsi było 8 domów z 50 m-cami, ponadto młyn wodny, piec do wypalania wapna i pokłady kamienia wapiennego. Niewielkie dobra obejmowały 223 morgi, w tym 191 m. ziemi uprawnej, 5 m. łąk, 19 m. pastwisk i 8 m. nieużytków. Na terenie folwarku był 1 budynek murowany i 3 drewniane. W ciągu kilku kolejnych lat folwark się nieco rozbudował, doszły 3 kolejne drewniane zabudowania, drugi młyn i dwór dla nowych właścicieli. Powstało także 5 gospodarstw osadniczych, do których należało 31 mórg ziemi.
Na pocz. XX w. właścicielami wsi byli Jaszowscy. Adam Filip Jaszowski h. Lubicz (ur. 1870), syn Artura Dominika Erazma i Ludwiki Klary Wylazłowskiej h. Pierzchała (Kolumna) w 1900 r. ożenił się z Anastazją Antoniną Osuchowską h. Gozdawa. Mieli pięć córek: Wandę, Zofię, Janinę, Felicję oraz Marię. W 1930 r. dobra Jaszowskich w Pobroszynie obejmowały obszar 202 ha. Ostatnimi przedwojennymi właścicielami była rodzina Woyciechowskich. Obecnie dwór należy (?) do ich spadkobierców.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Słownik Historyczno-Geograficzny P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski - Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Geoportal;
Mapster:
11799923 @ Deutsches Reich (Gen. Gov.) 1:50 000 - teren Polski II WŚ /1943 - 1944/
- plik mapy: 375-C-3_Opatow_XI.1944_LoC_G6520_s50_.G4.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wznosi się w płn. części dawnego zespołu, wybudowany jest w osi W-E i fasadą skierowany na południe. Budynek piętrowy i nakryty czterospadowym dachem, wejście poprzedzone czterokolumnowym portykiem małego porządku.

Park

Pozostałości niewielkiego parku z k. XIX w. o pow. około 1 ha. Park znajdował się po lewej (zachodniej) stronie drogi przecinającej wieś N-S. Znaczna jego część została wykarczowana w okresie powojennym.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

malgorzata pielaszek - woyciechowska12 lat i 6 miesięcy temu
Jestem wnuczka ostatnich wlascicieli dworku i majatku,nalezal i wlasciwie nalezy ciagle jeszcze do Rodziny Woyciechowskich.
Kto moze mi pomoc odzyskac ten majatek
Agnieszka Hulewicz12 lat i 6 miesięcy temu
myślę, że jedynie dobry prawnik wyspecjalizowany w tego typu sprawach. Do tego zdaje się, że trudniej jest odzyskać ziemię, budynki łatwiej.
tomek nowak6 lat i 7 miesięcy temu
Czy udało się Pani odzyskać lub uzyskać pomoc w odzyskaniu dworu? Jeżeli jest Pani zainteresowana proszę o kontakt: tomekn125@wp.pl
Marek Kujawa8 miesięcy temu
Czy to przypadkiem nie tutaj mieści się Stowarzyszenie Samotnych Rencistów?