Starzechowice

Stan obecny

Dom Opieki - "Dom Zielone Wzgórze".

Historia

Dwór z XIX w.
Starzechowice to wieś leżąca 21 km na północny wschód od Przedborza. Istniała zapewne już na pocz. XV w. i należała do parafii w Fałkowie. Przez co najmniej sto lat składała dziesięciny plebanowi w Fałkowie, na pocz. XVI w. o wartości do 2 grzywien. Odnotowana została w regestach poborowych pow. opoczyńskiego w 1508 r., gdy była własnością Starzechowskich. Płacili oni 4 grosze i 9 denarów poboru. Z kolei w 1577 r. S. należały do Pieczanowskich, miały 4 i 1/4 łanu oraz 14 osadników. Było jeszcze wielu właścicieli, a w 1827 r. we wsi (wchodzącej w skład dóbr Fałków) znajdowało się 27 domów z 205 m-cami. W 1885 r. Starzechowice dzieliły się na wieś i folwark, leżały w pow. koneckim, gmina Ruda Maleniecka i parafii Fałków. Istniała tu fabryka produkująca stal (jak podaje Słownik Geograficzny: kuźnica żelaza). Były 42 domy z 323 mieszkańcami, 400 mórg ziemi dworskiej i 583 - włościańskiej, podzielonej pomiędzy 40 gospodarstw osadniczych. Miejscowy zakład był filią huty w Fałkowie, należącej do braci Bolesława, Kazimierza i Włodzimierza Jakubowskich. W 1930 r. właścicielami S. z 381 ha byli spadkobiercy Jakubowskich. Do majątku należała także Wyszyna Fałkowska z 96 ha gruntów. Po wojnie dwór pełnił funkcję szkoły, był wielokrotnie przebudowywany. Po zmianie właściciela urządzono w nim dom opieki dla osób starszych, niepełnosprawnych i przewlekle chorych.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Słownik Historyczno-Geograficzny P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski - Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Geoportal;
Mapster:
11801961 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
- plik mapy: P44-S30-B_1931_LoC_G6520_s25_.P6.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór klasycystyczny. Budynek parterowy i nakryty wysokim łamanym dachem, z mieszkalną kondygnacją poddasza. W fasadzie ryzalit zwieńczony trójkątnym frontonem, poprzedzony dwukolumnowym portykiem dźwigającym balkon i wysokimi schodami.

Park

Park dworski z XIX w. o pow. 2,6 ha, łącznie z polaną we wschodniej części, gdzie niegdyś wznosiły się zabudowania dworskie. Przed 1945 r. dalej na wschód rozciągały się pola uprawne, teraz rośnie tam bliżej nieokreślony drzewostan, który być może jest włączony do terenu należącego do Domu Opieki, który wg strony internetowej obiektu ma ponad 5 ha.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011