Ochodza

Stan obecny

Budynek biurowy. Straż pożarna.
W Gminnej Ewidencji Zabytków park dworski stanowi własność prywatną.

Historia

Dwór z k. XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1153 r., kiedy to została nadana klasztorowi cystersów w Łeknie. Kolejny dokument wymieniający wieś jako Ochudyno, spisany przez Zbiluta z rodu Pałuków, pochodzi z 1154 r. Po przeniesieniu klasztoru do Wągrowca wieś nieprzerwanie należała do klasztoru, aż do sekularyzacji przeprowadzonej w czasie zaborów. W XVI w. kmiecie z Ochodzy płacili kościołowi parafialnemu w Wągrowcu 2 korce żyta i t. owsa mesznego (z łanu). Ok. 1580 r. wieś miała 7 łanów i 4 zagrodników. Na przestrzeni stuleci byla przez zakonników dzierżawiona, a wśród dzierżawców można wymienić m.in. Górskich w XVII w., Kazimierza Bolesza na pocz. XVIII w. i Andrzeja Plucińskiego pod koniec tegoż stulecia. Na pocz. XIX w. ekonomem majątku był Jan Nepomucen Kaniewski. Dzierżawcą domeny Ochodza w latach 1817-1838 był Karol Pluciński, syn wspomnianego Andrzeja i Anny Rozyny Busse. Prusacy utworzyli tu tzw. folwark fiskalny, zwany Oschuetz. W 1885 r. należało do niego 5 domów z 69 m-cami oraz 309 ha gruntów. Po wyzwoleniu Polski w 1920 r. majątek został przejety przez skarb państwa. Jego dzierżawcą w 1926 r. był Maksymilian Bartsch. Na ogólny areał 309,7 ha składało się 244,5 ha ziem uprawnych, 58,3 ha łąk i pastwisk oraz 6,9 ha nieużytków. Folwark przynosił 875 talarów czystego dochodu gruntowego. Po 2. wojnie światowej został przejęty przez Skarb Państwa Polskiego. Na terenie dawnego folwarku przez wiele lat mieściła się firma remontowa.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Regesty, Monografie) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Księga Adresowa Gosp. Rolnych woj. Poznańskiego, 1926;
Geoportal;
Wikipedia.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wzniesiony na planie prostokąta w dłuższej osi zbliżonej do N-S, fasadą skierowany na zachód. Od północy parterowa przybudówka - współczesny garaż, w stos. do korpusu lekko przesunięty na wschód. Budynek całkowicie przebudowany (być może wzniesiony od podstaw), w niczym nie przypomina pierwowzoru.

Park

Park dworski z końca XIX w. o pow. ok. 1 ha. Za jego obszar można przyjąć całe dz. ew. nr 274/1 i 274/2 oraz fragment dz. nr 271 - są to drzewa rosnące na zach. od przebudowanego dworu.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011