Brończyn

Stan obecny

Do 2012r. - Szkoła.

Następnie obiekt zwrócono prawowitym dziedzicom ..

Historia

O wsi wiadomo – że miała wielu kolejnych właścicieli .
W XIVw była własnością Zarębów , następnie – kościoła , w XVIw – Kołdowskich , następnie Falibowskich , Wawrowskich , w XVIIIw – Łubieńskich , następnie Lipskich , Stożkowskich , Porębińskich , w XIXw Kęszyckich , Grodzickich , od 1879r – Węgierskich do 1939r.
Informacje historyczne o dworze w Brończynie są bardzo skąpe .
Dwór istniał tu w XVIIIw prawdopodobnie za sprawą Lipskich .
Być może był to pierwotny budynek – który został następnie przebudowany w połowie XIXw.
O wyglądzie przedwojennym dworu – brak informacji .

Opis

Remont i adaptacja budynku na cele placówki szkolnej , zatarła całkowicie jego cechy stylowe.

Obecny dwór – to budynek murowany , na planie prostokąta , podpiwniczony , parterowy z użytkowym poddaszem , z przybudówką w cz. Płn , z gankiem wspartym na kolumnach i wachlarzowatymi schodami we froncie , oraz schodkami w elewacji ogrodowej .
Położony jest w uporządkowanym parku z mniej uporządkowanymi stawami .
Jest zamieszkany , użytkowany , z wyremontowanymi elewacjami , przykryty blaszanym dachem .
Stanowi własność prywatną – niedostępny zwiedzaniu .

Park

W Rejestrze Zabytków znajduje się tylko - Park dworski, XVIII, XIX w.

W Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków :

- dwór poł XIXw. , przebud. XXw.
- park dworski XIXw.

Inne

Wiadomo – że w myśl Dekretu o nacjonalizacji PKWN majątek został po 2WŚ rozparcelowany a dwór – przeznaczony na szkołę .
Budynek przeszedł znaczącą adaptację – przebudowę i zapewne przestał nawet przypominać wcześniejszą architekturę .
Szkoła funkcjonowała w dworze do 2012r.
W międzyczasie spadkobiercy przedwojennych właścicieli złożyli roszczenia o zwrot bezprawnie odebranego majątku .
Sąd potwierdził zasadność ich roszczeń i dwór został dziedzicom zwrócony .
Urząd Gminy wystąpił więc do Skarbu Państwa o zwrot nakładów ponoszonych na ten obiekt .
Równocześnie spadkobiercy wystąpili o zwrot utraconych potencjalnych dochodów wskutek nieprawnego odebrania im własności.
Sprawy prawdopodobnie nadal są w toku ...
Istotnym jest – że podobne perypetie dotyczą dżej części tzw. Dziedzictwa Narodowego w Polsce .
Temat długo był omijany przez Rządy z pobudek ideologicznych , a od „Transformacji” - przez następne Rządy z pobudek politycznych i jest nierozwiązany do dziś – co rzutuje na kondycję i szanse przetrwania wielu zabytków w Polsce .