Kraków - Zamek Królewski na Wawelu

Opis

Zamek Królewski na Wawelu jest renesansową rezydencją królewską, znajdującą się Wzgórzu Wawelskim, nieopodal zakola rzeki Wisły.

Jest dwupiętrową budowlą o charakterze renesansowym, barokowym oraz z elementami klasycyzmu. Znajduje się tu dziedziniec z krużgankami arkadowymi, bramą wjazdową, pięć wież mieszkalnych.

Na przestrzeni wieków, zamek był wielokrotnie rozbudowywany i odnawiany. Liczne pożary, grabieże i przemarsze obcych wojsk powodowały, że obiekt był wielokrotnie odbudowywany w nowych stylach architektonicznych.

W XIV w. zamek rozbudował król Władysław Łokietek, a jego syn Kazimierz Wielki stworzył imponującą gotycką rezydencję. Za czasów Władysława Jagiełły, powiększono zamek o pawilon gotycki, zw. wieżą Duńską i w tym stanie budowla przetrwała do pożaru w r. 1499. Około r. 1504 król Aleksander Jagiellończyk przystąpił do przebudowy gotyckiej rezydencji nadając jej kształt renesansowy. Od 1507 r. dzieło brata kontynuował Zygmunt I zwany Starym. To za jego czasów powstały słynne krużganki. Sale i komnaty zamkowe nabrały splendoru po zakupieniu przez Zygmunta Augusta wspaniałych arrasów flamandzkich.

Wśród wielu zabytków, w zbiorach muzeum można zobaczyć kolekcję wspominanych wcześniej arrasów z XVI w., portrety królów i kolekcję renesansowych mebli włoskich, 30 słynnych głów wawelskich. W Skarbcu eksponowane są wyroby złotnicze, z kości słoniowej i bursztynu, a także Szczerbiec - miecz koronacyjny królów polskich, miecz króla Zygmunta Starego, zbroje, szyszaki, buławy oraz armaty.
Główna ekspozycja wnętrz zamkowych obejmuje kilka pomieszczeń parteru, a przede wszystkim reprezentacyjne sale na II piętrze pałacu. W trzech komnatach na parterze, stanowiących apartament wielkorządców krakowskich, zachowały się renesansowe drewniane stropy.

Na Wzgórzu Wawelskim znajduje się również Katedra Wawelska - miejsce koronacji królów Polski oraz spoczywania ich szczątków. Pochowani są w niej królowie od Władysława I Łokietka do Augusta II Mocnego, członkowie rodzin królewskich oraz wielcy wodzowie: m.in. Józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko, Józef Piłsudski, Władysław Sikorski, wieszcze narodu: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, a także krakowscy biskupi począwszy od św. Stanisława, a także prezydent Lech Kaczyński z żoną Marią.

Ogrody wawelskie

Park

Ogrody Królewskie na Wawelu.
Wzmianki źródłowe o istnieniu ogrodów wawelskich i odkrycie na tarasie górnym fragmentów królewskiego ogrodu stały się podstawą do odtworzenia założenia ogrodowego.
Ogrody usytuowane są pomiędzy elewacją wschodnią zamku a zewnętrznym obwodem fortyfikacji. Wieloletnie badania, zwłaszcza historyczne i archeologiczne, pozwoliły na przywrócenie ogrodów jako dopełnienia renesansowej rezydencji.

Inne

Wzgórze Wawelskie, nr rej.: A-7 z 28.03 1931, z 20.02.1933 i z 8.09.2008