Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Obrowo
zdjęcie G. Paczkowski 2010
Miniatura Obrowo

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Andrzej MMarek Kujawa

Obrowo

Obrau

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:toruński
Gmina:Obrowo
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Park:nr rej.: 462 z 14.12.1984

Stan obecny

Urząd Gminy w Obrowie.

Historia

Dwór z przeł. XVIII i XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1309 r., kiedy to była własnością mieszczan toruńskich. Później wraz z całą ziemią dobrzyńską przeszła pod panowanie Krzyżaków. Po 1405 r. król Władysław Jagiełło odzyskał te ziemie i Obrowo stało się własnością szlachecką. W 2. poł. XVI w. należało do Mikołaja Działyńskiego, zaś ok. 1673 r. do Szymona Tarnowskiego h. Rola. Dalej dobra znajdowały się w rękach Jana Nałęcza (do ok. 1708 r.), następnie jego syna Kazimierza. Ok. poł. XVIII w. drogą koligacji rodzinnych majątek przeszedł w ręce Franciszka Romockiego h. Ślepowron. Ten miał syna Jana, dziedzica Obrowa w okresie do k. XVIII w. Zmarł w 1808 r. pozostawiwszy czworo potomstwa, w tym syna Hieronima (1788-1842). Ten ożenił się z Apolonią Dziewanowską z Dziewanowa h. Boleścic (1795-1832), z którą miał 5 dzieci, w tym Ignacego - kolejnego własciciela majątku. W czasie swoich podróży po ziemi dobrzyńskiej u Romockich bywał młody Fryderyk Chopin, który koncertował tu w latach 1824 i 1825. W skład dóbr Romockich wchodziły także wsie Zębówiec, Bartoszewo, Mniszek oraz Skrzypkowo. Ok. 1866 r. dobra przeszły w ręce rodziny Ramlau, a następnie Rudowskich. Pod koniec XIX w. właścicielem Obrowa został Roman Górecki h. Dołega (1865-1931), który w 1898 r. przebudował dwór. W 1885 r. wieś stanowiła gminę w pow. lipnowskim. Było tu 17 domów i 189 m-ców. Na dobra składały się: Krzykomy, Bartoszewo, Zębowiec, Skrzypkowo oraz nomenklatura Mniszek. Liczyły 2806 mórg, w tym 1071 m. ziem uprawnych, 208 m. łąk, 667 m. pastwisk, 697 m. lasów i 163 m. nieużytków. Do folwarku należało 15 budynków murowanych i tyleż drewnianych. Ponadto we wsi mieszkało 24 osadników, którzy posiadali 59 mórg własnego gruntu. Cała gmina liczyła 333 domy z 2967 m-cami oraz 15527 morgami obszaru.
Roman Górecki ożenił się z Apolonią Świetlik, z którą miał syna Mariana Romana (1916-1939). Po śmierci Góreckiego, do 1939 r. majątek prowadziła wdowa wraz z synem. W 1930 r. dobra liczyły łącznie 1008 ha. Oprócz zabudowań gospodarczych majątek posiadał także suszarnię cykorii. Wieś w tym czasie liczyła 178 m-ców. Znajdował się tu sklep spożywczy H. Kubackiej i wiatrak F. Polica. Po wybuchu 2. wojny światowej Marian Roman Górecki został aresztowany przez Niemców, osadzony w obozie Stuthoff i tam zamordowany. Po wojnie dobra zabrał i rozparcelował Skarb Państwa Polskiego. Dwór przeznaczono na cele komunalne. Na przestrzeni lat wyburzono zabudowania gospodarcze folwarku i wykarczowano park, na jego terenie wyznaczając ok. 26 działek dla mieszkańców. Największa z nich z pozostałościami parku i budynkiem dworu, o numerze 141/15 liczy 0,847 ha. Na działki podzielono też dawne podwórze gospodarcze. Całe założenie podzieliła na dwie części, powstała po wojnie szosa "warszawska", ob. trasa nr. 10.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Wielka Genealogia Minakowskiego:
Strona internetowa gminy Obrowo;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Wikipedia;
Geoportal.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór klasycystyczny. Budynek parterowy, podpiwniczony, nakryty naczółkowym dachem, wzniesiony na planie prostokąta w dłuższej osi zbliżonej do W-E, fasadą skierowany na południe. W fasadzie umieszczono centralnie portyk kolumnowy w wielkim porządku, stylizowany na dwa rzędy kolumn jońskich, przy czym dwie tylne - środkowe, imitują lizeny pomiędzy którymi znajdują się drzwi wejściowe. Portyk dźwiga okazały trójkątny fronton, zaś za nim znajdują się pomieszczenia górnej kondygnacji. Po bokach fasady nieznaczne jednoosiowe ryzality, w odróżnieniu od całości elewacji - boniowane. Symetrię bryły zakłóca przybudówka od zachodu, prawdopodobnie z okresu późniejszego niż budowa dworu.

Park

Pozostałości parku z k. XIX w. o pow. 0,4 ha. Wśród drzewostanu zachowały się okazy drzew: jesion wyniosły, świerk kłujący i robinia biała. Do 2. wojny światowej park rozciągał się dalej na zachód, aż do obecnego budynku nr 7 (m.in. apteka) oraz na północ, do współczesnej ul. Jabłoniowej, gdzie od wschodu stykał się z podwórzem gospodarczym. W tamtym czasie jego pow. wynosiła 4,6 ha. Obecnie fragment zachowanego starodrzewu znajduje się jedynie w pobliżu budynku dworu.
Geoportal, Mapster: http://www.mapywig.org/m/WIG_maps/series/025K_german/3728_A_Tschernikau_1940.jpg

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.