Skatalogowanych zabytków: 11428
Zarejestruj się
Miniatura Niemica
Zdjęcie archiwalne 1906, zdjęcie Jerzy Mrozek

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Radosław SroczyńskiJerzy MrozekMarek Kujawa

Niemica

Nemitz

Województwo:zachodniopomorskie
Powiat:sławieński
Gmina:Malechowo
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Park:nr rej.: 806 z 10.07.1978

Stan obecny

Własność prywatna lub JST.

Historia

Pałac z końca XIX w.
Niemica to wieś leżąca w połowie drogi pomiędzy Słupskiem a Koszalinem, przy dawnej drodze międzynarodowej nr E28 (obecnie DK nr 6). Pierwsza wzmianka pisana pochodzi z 1250 r., a już w 1267 r. powstała tu jedna z najstarszych parafii w okolicy. W XV w. na miejscu starego drewnianego kościoła zbudowano nowy, murowany, przebudowany w XIX w. Stoi on we wsi do dzisiaj, należy zaś do parafii w Sulechowie. Razem z budową pierwszej świątyni powstał cmentarz, rozbudowany również w XV w. Nekropolia ta została zlikwidowana w latach 60. XX w. Ciekawostką w kościele są stare nagrobki, w tym Dubislawa Natzmera (zm. w 1937 r.).
Niemica w XIII w. znajdowała się w posiadaniu pradawnego rodu Święców, a następnie szlacheckich rodów Puttkamerów i Zitzewitzów. W 1443 r. wieś stała się lennem rodu von Ramel, pozostając własnością tego rodu do XVII w. Kolejnymi posiadaczami był ród von Bellow, a w 1714 r. majątek nabył Jürgen Valentin von Kleist. Pod koniec XVIII w. von Kleist wybudowali tu okazały dwór oraz założyli park krajobrazowy. Wznieśli także cegielnię i fabrykę papy, zamienioną później na przędzalnię. W tamtym czasie we wsi znajdował się także młyn wodny, wiatrak, owczarnia, karczma i kuźnia. Oprócz majątku było tu 5 gospodarstw chłopskich i 3 należące do zagrodników (wg definicji, zagrodnik był chłopem posiadającym niewielki przydział ziemi, niewystarczający do wyżywienia rodziny. Aby przeżyć, musiał najmować się do pracy). Ponadto swoją ziemię posiadali pleban i kościelny. We wsi znajdowały się łącznie 24 domy.
Na przełomie XVIII i XIX w. majątek przeszedł w ręce rodziny von Natzmer. W 1818 r. we wsi mieszkały 303 osoby. Rok później w księżym ogrodzie wybudowano pierwszą szkołę. Nowa powstała tu dopiero w latach 20. XX w. W 2. poł. XIX w. we wsi założono cmentarz ewangelicki (na płd.-zach krańcu wsi). Stojące tam nagrobki zostały usunięte po 2. wojnie światowej.
Dwór wybudowany został pod koniec XIX w. dla Flemingów. W 1928 r. ich dobra miały 943 ha łącznego obszaru. Niestety nie potrafimy powiązać rzeczonych Flemingów z Natzmerami. W okresie międzywojennym majątek najprawdopodobniej uległ parcelacji, ponieważ w 1939 roku właścicielem resztówki liczącej zaledwie 116 ha był Bogusław von Natzmer. W 1939 roku w Niemicy były ponadto 84 mniejsze gospodarstwa rolne, a ogólna liczba mieszkańców wynosiła 653. Właściciele opuścili majątek w ostatnich dniach lutego 1945 r. Rosjanie weszli do wsi dnia 1. marca. Po 1950 roku na bazie dawnego majątku utworzone zostało Państwowe Gospodarstwo Rolne, zlikwidowane ustawowo przez rząd Jana Krzysztofa Bieleckiego na pocz. lat 90. XX w. Pałac nie doczekał obecnych czasów; rozebrany został w 1959 roku.
Źródła:
Sroka Jan "Słownik historyczny wsi powiatu sławieńskiego", Sławno 2014;
Portal Gedbas Genealogy;
Zdjęcie archiwalne pochodzi ze strony:
https://niemica-solectwo.wixsite.com/niemica/historia-wsi
Opis i analizy przestrzenne na podst.:
Geoportal;
Mapster:
1754878 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wsch. (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
- plik mapy: 1764_(449)_Damerow_geogn-agr_1897_UPozn.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Pałac późnoklasycystyczny. Budynek niegdyś na rzucie litery "H", parterowo-piętrowy, fasadą skierowany na południe, w kierunku podwórza gospodarczego.
Układ przestrzenny zespołu całkowicie przekształcony. Oprócz zmian w części gospodarczej zanikły też niektóre trakty komunikacyjne, a w ich miejsce powstały nowe drogi.

Park

Park krajobrazowy z k. XIX w. o pow. 11,5 ha. Park zachowany w granicach sprzed 1945 r.

Inne

Oficyna dworska (obecnie dom mieszkalny)
Obora, ob. magazyn
Remiza folwarczna

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Daniel Brzeziński4 lata i 9 miesięcy temu
Wg centralnej ewidencji zabytków (https://zabytek.pl/pl/obiekty/g-230444) w Niemicy zlokalizowany jest dwór pod numerem 4 i jest to z wyglądu piękny, duży pałac, którego zdjęcia dostępne w https://pomorzezachodnie.travel/Poznawaj-Dziedzictwo_Pomorza-Zamki/a,5977/Dwor (wokół pałacu zlokalizowane są inne budynki folwarku). Budynek ze zdjęcia zlokalizowany jest pod numerem 43, wygląda na współczesny a wokół niego nie ma żadnych zabudowań folwarcznych ale w Wikipedii znaleźć można zdjęcie tego samego budynku jak wyżej z opisem, że jest to dwór w Niemicy (https://pl.wikipedia.org/wiki/Niemica_(powiat_kamieński). Coś tu nie gra...
Daniel Brzeziński4 lata i 9 miesięcy temu
Sprawa ma się następująco:
1) portal pomorzezachodnie.travel popełnił błąd opatrując opis dworu z Niemicy w gminie Golczewo zdjęciami pałacu z Niemicy w gminie Malechowo, którego opis znalazłem w https://niemica-solectwo.wixsite.com/niemica/historia-wsi
2) zdjęcie i opis dworu w Niemicy z gminy Golczewo znaleźć można m.in. w http://www.pomeranica.pl/wiki/Dwór_(Niemica) i faktycznie taki budynek jest dobrze widoczny na mapach windows (lepsza rozdzielczość od google) pod adresem Niemica 4.
Sugeruję więc usunięcie zdjęcia dołączonego przez Radosława Sroczyńskiego, przedstawiającego budynek Niemica nr 43, który nie ma nic wspólnego z dworem Flemmingów znajdującym się pod adresem Niemica nr 4.
Jerzy Dubiel3 lata i 3 miesiące temu
Widoczny dwór pochodzi z Niemicy powiat sławieński.
https://zamkilubuskie.pl/niemica-nemitz-pow-slawno/
Natomiast istniejący dwór w Niemicy powiatu kamieńskiego:
https://zamkilubuskie.pl/niemica/