Lipie

Historia

Do dziś z biskupiego zamku pozostały ledwie czytelne ruiny. Wznoszą się one w północno zachodniej części wsi, na cyplu wysokości około 25 m, nad rzeką Mogilnicą. Wcześniej w miejscu posadowienia późniejszego zamku od połowy IX wieku do początków XIII wieku wznosił się gród. Niegdyś fundację murowanego zamku wiązano z osobą biskupa kamieńskiego Hermanna von Gleichena i datowano ją na rok około 1280. Jednak badania przeprowadzone między 1969 a 1970 rokiem pod kierunkiem E. Cnotliwego oraz T. Nawrolskiego każą sądzić, że budowa zamku biskupiego odbyła się dopiero w I połowie XIV wieku. Możliwe, że wcześniej w tym samym miejscu wznosił się bliżej niezidentyfikowany drewniany gródek. Zamek miał formę wieży mieszkalnej budowanej z kamienia eratycznego i cegły, posadowionej na planie prostokąta o bokach 9,8 m/ 18,2 m. Dziś nie jesteśmy w stanie odtworzyć układu pomieszczeń wieży oraz stwierdzić jej wysokości. Od wschodu warownia chroniona była hipotetycznym wałem ziemnym. W roku 1394 zamek przeszedł w posiadanie książąt pomorskich. W roku 1523 warownia została odzyskana przez biskupa Erazma Manteuffla, który przekazał ją swojej rodzinie. W trakcie władanie na zamku jego rodziny został on napadnięty i zniszczony przez ród Borków, w roku 1540 został jednak odbudowany. Możliwe, że właśnie w trakcie tej odbudowy, w każdym razie na pewno w I połowie XVI wieku nastąpiło wzniesienie od wschodniej strony wieży prostokątnego dziedzińca o bokach 10,3 m/16,5 m. Dziedziniec otoczony został z trzech stron murem obwodowym, brama wjazdowa została ulokowana od południa. Losy warowni do 1733 roku nie są do końca znane. Wiadomo, że w tym roku została ona rozebrana a budulec odzyskany z jej murów został później wykorzystany do wzniesienia pałacu Manteufflów. Pałac w latach późniejszych przeszedł w posiadanie von Zastrowów oraz von Kleistów.