Mokrzeszów

Stan obecny

Opuszczony.
POLECAMY FILM: http://www.youtube.com/watch?v=cayOnfz2-ds

Historia

Pałac (nr 111), z końca XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1346 r. gdy była dobrami rycerskimi. Szczyt swojej świetności osiągnęła w połowie XIX w. Była podzielona na część dolną i górną. Dolny Mokrzeszów należał w 1478 r. do Hansa von Monau, który w 1488 r. cedował Mokrzeszów wraz z innymi dobrami na kuzynów Hansa i Wenzla, synów Wenzla von Monau. W 1499 r. majątek należał do Johanna von Monau. w 1504 r. właścicielem był Heinze von Reder, w 1518 r. Hans von Reder. Od 1548 r. wieś stanowiła własność rodu von Gellhorn. W tym roku wymieniany jest Leonhard von Gellhorn aun Psiederwitz, w latach 1568-1576 jego syn Hans von Gellhorn, w 1619 r. Joachim von Gellhorn, w 1621 r. bracia Leonhard i George von Gellhorn, w 1656 r. Heinrich von Gellhom. W 1761 r. król pruski Fryderyk II urządził w pałacu swoją kwaterę, w której przebywał w drugiej połowie maja. Ówczesny właściciel margrabia Carl zamieszkał w domu szkoły katolickiej. W 1785 r. właścicielem Mokrzeszowa był Hans Ernst von Gellhorn. Po śmierci ostatniego z rodu Fryderyka Wilhelma, właściciela Górnego Mokrzeszowa, w 1834 r. siedziba w Dolnym Mokrzeszowie przeszła na własność rodu von Reder. Od 1856 r. Mokrzeszów Dolny posiadał Constans Reichs baron von Jacobi Klöst, wkrótce po ślubie z panią Websky z domu Kramsta. W 1876 właścicielem był Constantin Josef Victor von Jacobi Klöst a ok. 1880 r. majątek przeszedł w posiadanie Zakonu Kawalerów Maltańskich, którego pełnomocnikiem został hr. von Praschma von Falkenberg. Wówczas przez zakon został wzniesiony budynek szpitala wraz z kaplicą, który miał służyć jako dom opieki. Budowa trwała ok. 3 lat. Po 1909 r. zakon opuścił siedzibę. W Górnym Mokrzeszowie majątek w 1870 r. należał do Hugona Baucke, w 1873 r. do Hansa Heinricha XI księcia von Pless z Pszczyny, dzierżawcą był nadal Hugo Baucke. Od 1891 r. części Górna i Średnia Mokrzeszowa stanowiły wspólne dobro i w 1898 r. wchodziły w skład posiadłości Książa. W 1912 r. Mokrzeszów Dolny, Górny i Średni był własnością Jana Henryka XV von Hochberg z Książa. Majątek znalazł się wraz z innymi dobrami w Christinenhof w Szprotawie, wchodząc w skład Wolnego Państwa Stanowego Książ, które istniało do początków 1939 r. W okresie międzywojennym zakonnicy nie posiadający środków na utrzymanie zamku sprzedali go kupcowi pochodzenia żydowskiego, który w krótkim czasie wywiózł wszystkie cenne przedmioty, a resztę sprzedał. Zamek przez 2 lata stał nieużywany. W latach 1938-1945 zamek został domem czynszowym. Prowadzony był wówczas \\\\\\\"Dom Matek\\\\\\\" (dla kobiet o czystej krwi aryjskiej), które były sprowadzane z terenu całych Niemiec. Utrzymywano wówczas kontakt z podobnym domem \\\\\\\"Męskim\\\\\\\" mieszczącym się w Boguszowie. Kobiety po urodzeniu dzieci opiekowały się nimi przez 3 do 6 miesięcy po czym odbierano je matkom i wywożono w głąb III Rzeszy. W latach 1945-1947 budynek został przeznaczony na koszary wojsk radzieckich, a w 1946 r. zamek przejęły władze polskie. Od lat 50-tych w zamku mieściły się szkoły. Od 1974 r. parter i piętro zamku zajmował Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego, który od 1982 r. (po opuszczeniu zamku przez szkołę) do 1987 r. był jedynym gospodarzem.

Źródło: WWW.GMINA.SWIDNICA.PL

Opis

Obecny budynek wzniesiony został na planie prostokąta, z ryzalitem na osi fasady, dwukondygnacyjny z użytkowym poddaszem, kryty dachem płaskim. Zabudowania gospodarcze i oficyny mieszkalne usytuowane są symetrycznie po wschodniej i zachodniej stronie dziedzińca. Na osi założenia usytuowana jest budowla pałacowa.

Park

Park z końca XVIII / pocz. XIX w. Przylega do pałacu od południa, założony jest planie prostokąta, otoczony murem. Wewnątrz z centralną polaną, czytelnym do dziś regularnym układem ścieżek oraz cennymi nasadzeniami. Zachowany jest dawny, osiowy układ przestrzenny, nawiązujący do barokowych założeń pałacowych enire cour etjardin. Do pałacu od drogi wiedzie aleja kasztanowców.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011