Kwitajny

Stan obecny

Własność prywatna

Historia

Pałac z 1728 r.
Wieś jest jedną z najstarszych osad na tym terenie, prawdopodobnie jeszcze z czasów Prusów. Wśród nazwisk nowożytnych właścicieli pojawiają się nazwiska rodzin Borcke i von Derfflinger. W 1695 r. właścicielem majątku został Albrecht hrabia von Barfuss. Był on inicjatorem budowy nowej, barokowej rezydencji w Kwitajnach prawdopodobnie wg. rysunków francuskiego architekta Jean de Bodta. Obecny kształt pałacu jest efektem póżniejszej przebudowy i nie pozwala na zweryfikowanie tej tezy. Przemawia jednak za tym fakt, że Barfuss ożeniony był z Eleonorą von Donhoff, w czasie gdy Jean de Bodt projektował rodową rezydencję Donhoffów w Friedrichstein w Prusach Północnych. Poza tym von Barfuss sprawował funkcje wojskowe i urzędnicze w Berlinie, podczas gdy Jean de Bodt tam pracował. Po bezpotomnej śmierci hrabiego von Barfussa w 1744 r. dobra przeszły w ręce rodziny von Donhoff, która władała nimi do 1945 r. Pierwszym właścicielem z tego rodu był Phillip Otto von Donhoff, ożeniony z Marią Amalią zu Dohna-Schlodien. Przeżyli oni wielki dramat utraciwszy na skutek różnych przyczyn jedenaścioro swoich dzieci. W Kwitajnach utworzona została więc fundacja rodowa, a przychód z majątku przeznaczony był na pokrycie kosztów utrzymania szpitala i działalność charytatywną. Około 1840 r. pałac przebudowano, przelicowano elewacje nadając im formy późnego klasycyzmu. Ostatnią właścicielką była Marion hrabina von Donhoff, współzałożycielka czasopisma "Die Zeit". pisarka i dziennikarka zasłużona dla idei unormowania stosunków polsko-niemieckich. W styczniu opuściła ona Kwitajny uciekając przed frontem wschodnim konno przez Pomorze. Swe przeżycia opisała w książce "Nazwy, których nikt już nie wymienia". Po 2 wojnie światowej w obrabowanym pałacu utworzono szkołę, a póżniej biura i magazyny PGR-u. W poł. lat 90-tych XX w. pałac trafił w ręce prywatnego właściciela i został odrestaurowany.

Opis

Pałac późnoklasycystyczny. Budynek piętrowy wzniesiony na planie prostokąta, z trójosiowymi ryzalitami środkowymi w fasadzie i od ogrodu, zwieńczonymi trójkątnie. Układ wnętrz dwutraktowy, z sienią na osi. W szczycie fasady umieszczono kartusz herbowy Donhoffów i zu Dohna.

Park

Park, XVIII-XIX w.

Inne

Oranżeria z 1850 r., nr rej.: 453/95 z 19.04.1995
Zespół folwarczny, nr rej.: A-4465 z 17.05.2007

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011