Skatalogowanych zabytków: 11365
Zarejestruj się
Miniatura Januszewo
Zdjęcie Viola Czyżewska 2010
Miniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura JanuszewoMiniatura Januszewo

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Januszewo
Zdjęcie Marek Kujawa

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawaewelina milikKonrad HostyńskiAndrzej Kwasik

Januszewo

Województwo:warmińsko-mazurskie
Powiat:iławski
Gmina:Susz
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacowy, 1 poł. XVIII, XIX w., nr rej.: 727 z 16.11.1967

Stan obecny

W ruinie

Historia

Pałac z 1 poł. XVIII w.
Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1312 roku, gdy Januszewo było jeszcze niewielką osadą leśną, założoną na miejscu osady pruskiej i grodu warownego. Ślady grodu w postaci nieznacznie zagłębionej fosy i resztek wału obronnego zachowane w parku pałacowym, odnaleźli w połowie lat 90-tych archeolodzy z Elbląga. Otoczona lasami osada prawa wiejskie otrzymała od kapituły pomezańskiej w 1362 r. W XVII w., kapituła biskupa Pomezanii sprzedała Januszewo rodzinie von Auerswald, posiadającej duże majątki ziemskie w okolicach Boreczna. Nowi właściciele wsi zbudowali tu okazały pałac.
W XVIII w. Januszewo od Auerswaldów kupił polski szlachcic Ostrowski herbu Topór. Polski właściciel Januszewa musiał być dość zamożnym dziedzicem, gdyż stać go było nie tylko na przebudowę pałacu w charakterystycznym dla XVIII w. stylu klasycystycznym, lecz również na postawienie nowych zabudowań dworskich, dużej gorzelni przy drodze prowadzącej z Januszewa do Solnik, oraz szkoły wiejskiej.
W XIX w.właścicielem dóbr został Karl Wilhelma von Besser. Piastował on w latach 1808-1830 stanowisko landrata suskiego (starosty powiatu Susz) i przebudował pałac w stylu późnobarokowym. W 1873 r. majątek Januszewo razem z folwarkami: Boleszów, Solniki i Zabłocie kupił szambelan von Oldenburg. Oldenburgowie okazali się dobrymi dziedzicami i zapobiegliwymi gospodarzami dóbr januszewskich, pod ich rządami majątek powiększył się i został zmodernizowany. W 1885 r. szambelan Elard von Oldenburg dokupił dobra ziemskie Brusiny o pow. 3800 mórg, oraz liczące 2700 mórg dobra leśne Solniki. Na pocz. XX w.dokonał kolejnej przebudowy pałacu. W wyniku przebudowy pałac otrzymał neobarokowe skrzydło..Zachowany do naszych czasów korpus pałacu w Januszewie składa się z kilku niejednolitych brył, zgrupowanych w cztery zespoły, które powstawały podczas kolejno dokonywanych przebudowań. Po śmierci szambelana Elarda von Oldenburg w 1937 r. właścicielem pałacu i majątku został jego wnuk Heinfried graf von Lehndorf, zamordowany 25 stycznia 1945 r. przez żołnierzy radzieckich, którzy splądrowali i spalili pałac, oraz zabudowania dworskie.
Po 1975 r. PGR opracował plany remontu, którego nie ukończono ze wzgl. na likwidację w 1994 r.

Opis

Budynek neobarokowy, piętrowy z mezaninem, z ryzalitem zwieńczonym wolutowym szczytem. W środkowym ryzalicie na osi pałacu znajdowały się hol i salon, w częściach bocznych zastosowano, podobnie jak na piętrze układ dwutraktowy, charakterystyczny dla pałacowego budownictwa okresu baroku i klasycyzmu. Wszystkie sale parterowe przykryto stropami kasetonowymi z fasetą wydzielona pasmem gzymsu i oświetlono dużymi, prostokątnymi oknami sięgającymi podłogi.

Park

Park krajobrazowy z XIX w.

Inne

Budynek gospodarczy
Kuźnia, obecnie kaplica, z poł. XIX w.
Dzwonnica cmentarna z dzwonem z 1764r.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Beata Kaszkur5 lat i 10 miesięcy temu
Byliśmy w Januszewie 01.06.18. Pałac, a właściwie jego ruiny otoczone płotem.