Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Brudzyń
Zdjęcie Marek Kujawa
Miniatura Brudzyń

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek KujawaBogdan Adler

Brudzyń

Województwo:wielkopolskie
Powiat:turecki
Gmina:Brudzew
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacowy, nr rej.: 292/34 z 30.04.1984

Stan obecny

Własność prywatna.

Właściciel nie lubi odwiedzin ....

Historia

Pałac z 2. poł. XIX w.
W okresie staropolskim wieś była własnością szlachecką. W XVII w. należała do Brudzyńskich. Wśród kolejnych właścicieli przewijali się: Krzysztof Żychliński (1671 r.), Andrzej Radoliński (1715 r.), jego syn Józef (1725 r.), ożeniony z Apolinarą Wysocką i Stanisław Adam z Mycielina Mycielski h. Dołęga, syn Andrzeja i Marianny Wedel-Tuczyńskiej, kasztelan sieradzki (ok. 1730 r.). Zapewne synem Stanisława był Maciej Mycielski, który odziedziczył dobra. W 2. poł. XVIII w. dziedzicem był Wawrzyniec Wierzchleyski, ożeniony z Jadwigą Stawiską. Po nich dziedziczył syn Wojciech, porucznik w Koronie. Oprócz Brudzynia, Smolic i Chrąmlic w skład ich dóbr wchodziły wsie Leszcze, Daniszew i Police. W 1783 r. dobra te kupił Piotr Żychliński h. Szeliga, syn Stanisława, podkomorzy królewski. Ożeniony był z Marianną Kurnatowską z Kurnatowa h. Łodzia, z którą mieli troje dzieci: Zofię zamężną za Aleksandrem Mojaczewskim, nast. Stefanem Bukowieckim h. Ogończyk; Józefa ożenionego z Joanną Bukowiecką h. Ogończyk i Helenę, zamężną za Ludwikiem Kurnatowskim h. Łodzia. Ok. 1880 r. do majątku należało ogółem 2487 mórg, w tym 1714 m. w Smolinie, 218 m. w Izabelinie i 555 m. w samym Brudzyniu. Na areał ten składało się 1022 m. ziem uprawnych, 167 m. łąk, 82 m. pastwisk, 10 m. ogrodów, 7 m. wód, 6 m. pod zabudowaniami, 1028 m. lasów (Smolina), 115 m. zarośli i 50 m. nieużytków. Do folwarku należało 9 dymów i 12 innych zabudowań gospodarczych. Jak podają autorzy "Słownika..." był tu "dwór obszerny architektury pałacowej", wybudowany w 1869 r. Gospodarstwo specjalizowało się w hodowli, głównie koni i było w wysokiej kulturze rolnej. Wybudowano tu także nowoczesne zabudowania gospodarcze. Prawdopodobnie na pocz. XX w. majątki Brudzyń i Smolinę rozdzielono, ponieważ później Brudzyń należał do Dzików-Korzuchowskich h. Doliwa, a Smolina do rodz. Maringe. Ostatnim dziedzicem był Pius Kożuchowski, który zginął w powstaniu Warszawskim. Obecnie żyją dwie jego córki, jedna mieszka we Francji, a druga w Zakopanem. W czasie 2. wojny światowej Niemcy wysiedlili rodzinę właścicieli, a zarządcą majątku był Niemiec nazwiskiem Wondram, wraz z córką. Po wojnie majątki rozparcelowano, a na bazie pozostałości folwarków utworzono PGR-y: Brudzyń i Smolina, połączone w jeden zakład pod koniec lat 60. XX w. Uznanym dyrektorem PGR-u był Stanisław Krasowski (zm. w 2004 r.), zasłużony dla rozwoju wsi. Za jego rządów pałac w Brudzyniu został wyremontowany. Zakład rozwiązano ustawowo w 1993 r.
Źródła:
Wikipedia
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich...
Plan odnowy miejscowości Brudzyń na lata 2011-2018
Zdjęcie: dane Urzędu Gminy w Brudzewie.

Opis

Pałac późnoklasycystyczny. Budynek piętrowy, wzniesiony na planie nierównomiernego prostokąta. Bryła pałacu jest rozczłonkowana i w głównej części składa się z korpusu i dwóch wyższych i szerszych skrzydeł po bokach. Skrzydła te nie są symetryczne. Południowe nakryte jest dachem czterospadowym, a północne dwuspadowym. Do tegoż dochodzi wąska część dobudowana w podłużnej osi całego pałacu od północy, nakryta dachem dwuspadowym, z trójkondygnacyjną wieżą i niższymi przybudówkami po obu stronach.

Park

Park z poł. XIX w. o pow. 9,5 ha. Pałac wznosi się pośrodku parku, a na wschód od cz. rezydencjonalnej znajduje się podwórze gospodarcze. Układ przestrzenny założenia w znacznej mierze zachowany.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

W Rejestrze Zabytków :

- zespół pałacowy, nr rej.: 292/34 z 30.04.1984:
- pałac, 1869, 1905, 1938
- park, poł. XIX

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.