Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się

Borysławice Zamkowe

Województwo:wielkopolskie
Powiat:kolski
Gmina:Grzegorzew
Rodzaj obiektu:Zamek

Rejestr zabytków

Obiekt:zamek, nr rej.: 379 z 17.01.1953

Stan obecny

Do dziś zachowały się ruiny elementów przedbramia i wieży , oraz szczątki części mieszkalnej i murów , fosa , wały ...

Obiekt stanowi własność prywatną z zakazem wstępu ...

Historia

Do dziś zachował się czytelny układ zabudowań wewnętrznych zamku oraz ceglany masyw budynku bramnego. Niestety mniej czytelny pozostaje mur obwodowy. Zamek został przebadany a jego historia jest przytaczana w literaturze. Zamek wzniósł najprawdopodobniej biskup poznański, krakowski i arcybiskup gnieźnieńskim Wojciech Jastrzębiec, w latach 20 tych XV wieku jako swą rodową rezydencję. Z 1426 roku pochodzi dokument wzmiankujący kaplicę zamkową. Po fundatorze zamku, następni właściciele Russoccy oraz Szczawińscy nie pozostawili po sobie większych zmian w obrębie zamku. W czasie potopu szwedzkiego zamek został doszczętnie zniszczony i nigdy potem nie wrócił już do poprzedniego stanu. Świadczy o tym zachowany dokument z roku 1726. Z wieków XIX i XX zachowało się wiele publikacji ikonograficznych dokumentujących zamek jako malowniczą ruinę. Zamek powstawał w czterech etapach budowy. Na lata 20 XV wieku przypada pierwszy etap w trakcie którego powstało prostokątne założenie otoczone murem obwodowym oskarpowanym na narożach, dwóch dwuizbowych domów ulokowanych przy krótszych kurtynach, pomiędzy nimi powstał dziedziniec, oraz z zabudowanego otworu bramnego. Elementem wertykalnym była wieloboczna wieżyczka ulokowana w narożu jednego z domów. Zamek dekorowany motywami z zendrówki oraz fryzem arkadowym dowodzi biegłości działającego tu warsztatu. Możliwe, że pierwsza faza budowy przebiegała jednak wcześniej. Świadczyć o tym może analogia form zamku oraz chóru katedry poznańskiej wznoszonego wcześniej. Drugi etap budowy przypada jeszcze na wiek XV. W jego trakcie został zbudowany drugi mur obwodowy, dzięki czemu powstało międzymurze. W części zachodniej zbudowano wieżę lub budynek bramny. Trzeci etap budowy przypada na koniec wieku XV i początek wieku XVI. W jego trackie dodano niskie, oskarpowane przedbramię, występujące poza kurtynę, nad dawnym budynkiem bramnym wzniesiono natomiast trójkondygnacyjną, czworoboczną wieżę, dekorowaną blendami. Tak rozbudowana modernizacja systemu bramnego łączyła się najprawdopodobniej z przystosowanie zamku do obrony artyleryjskiej. Na ostatni etap budowy przypada wzniesienie budynku w północno zachodniej części założenia w przestrzeni międzymurza. Był to najprawdopodobniej lamus, wystający ponad koronę murów. W wieku XVII powstał jednoizbowy dom łączący ze sobą dwa skrzydła. Nowa budynek znacznie zmniejszył i tak dość małą już powierzchnię dziedzińca. Dziedziniec mógł był otoczony w tym czasie arkadami. Zamek w takiej formie przetrwał do połowy XVII wieku. W XVIII wieku zamek określony został w inwentarzu jako ?pusty, przez nieprzyjaciela zrujnowany?, posiadał jednak resztki dawnego wyposażenia takie jak piece, obrazy...

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.