Piątek Wielki

Stan obecny

Własność prywatna, w remoncie.

Historia

Pałac z XIX w.
Piątek Wielki to maleńka wieś nieopodal Kalisza. jej początki sięgają już XII w
Pierwszym właścicielem miejscowości był Andrzej Piątkowski herbu Korab, to od niego wieś wzięła swoją nazwę.
Na terenie wsi znajdują się dwa wyjątkowe zabytki, założenie parkowo - pałacowe i folwarczne oraz drewniany kościół pw. św Marcina.
Kościół wzniesiono w 1740 r, na miejscu poprzedniego, który spłonął. Protektorem budowy był biskup Jan Lipski. Budynek halowy, wykonano techniką zrębową a wierzę w sposób słupowy. Nawę i prezbiterium nakrywa dach dwukalenicowy pokryty blachą a wierzę wieńczy podwójny hełm cebulasty. Wnętrze niegdyś bogato zdobione barokowymi i manierystycznymi polichromiami, zostało całkowicie pokryte boazerią z motywami góralskimi i ludowymi podczas remontu w latach 1975-1979. To wtedy wymieniono poszycie dachy z gontów drewnianych na blachę miedzianą, okna ze szprosowych na stylizowane na zakopiańskie z zastrzałami, wylano nowe fundamentu i posadzki i oddano do renowacji ołtarz główny i mieszczący się w nim obraz Madonny z dzieciątkiem w typie Hodegetrii, słynący łaskami. Niestety walory zabytkowe obiektu niestety przepadły pod wątpliwej jakości rzemieślniczymi boazeriami. Pozostaje mieć nadzieję, ze bezcenne polichromie, jakimś cudem ocalały pod deskami.Podczas wspomnianego \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\"remontu\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" zniknęła spora cześć wyposażenia obiektu, w tym barokowe ołtarze boczne, ambona, organy a także ławki z przełomu XIX i XX w. Można je odnaleźć wyłącznie w zakrystii i w stallach z tego samego okresu, tuż przy ołtarzy głównym. Na chórze ocalała oryginalna eklektyczna fisharmonia. (...)
Pałac w Piątku Wielkim powstał w 1886 r. na zlecenie Roberta Szolca, na miejscu wcześniejszego alkierzowego dworu.
Jak na tak niewielki obiekt, pałacyk prezentuje się niezwykle uroczo, harmonijnie i malowniczo. Zlokalizowany w centrum wsi, w towarzystwie zabytkowego barokowego kościoła pw. św Marcina (1740 r), otoczony jest parkiem krajobrazowym w stylu angielskim. Na terenie założenia parkowego znajdują się drzewa o statusie pomników przyrody a także 3 stawy. Park w połączeniu z dawnym ogrodem był przez lata pieczołowicie zaplanowany i pielęgnowany, zwłaszcza przez ostatnich właścicieli Państwa Psarskich.
Obecnie cały majątek ziemski szczęśliwie znalazł nowego właściciela, który stopniowo przywraca mu dawne piękno. Z cierpliwością i dbałością o szczegóły odbudował on zrujnowaną stajnie, najstarszy obiekt w całym założeniu (1840 r.), a także wzniósł piękne ogrodzenie wykorzystując materiał zabytkowy z dawnego zrujnowanego muru okalającego park. Oczyszczono park z przypadkowych roślin i na nowo rozplanowano ogród, remont w pałacu trwa.
Tekst: Adam Włodarczyk

Opis

Pałac późnoklasycystyczny z elementami secesji. Jest to budynek o zróżnicowanej bryle, parterowo-piętrowy, wzniesiony na planie litery H. Boczna elewacja, widoczna od wjazdu, ozdobiona jest aedikulą z festonem kwiatów i wolutami, tuż nad wejściem do dawnej sali balowej, prowadzącym na taras z pięknymi schodami i balustradą. Dalej prowadzi nas podjazd do głównego wejścia, niegdyś okalający staw położony na przeciwko, dziś w lewo wzdłuż bocznego skrzydła ku wtórnej bramie wjazdowej od strony wsi. Do niedawna przed podwyższonym podjazdem stały dwa postumenty z gazonami, niestety zostały skradzione. Środkowa, parterowa część mieści westybuł i klatkę schodową. Wejście skryte jest w cieniu cofniętego ganku wspartego na dwóch toskańskich kolumnach,, urozmaiconych kutą balustradą. Nad nimi w niewysokim dachu wznosi się lukarna z ozdobnym półokrągłym oknem i szczytem zakończonym ślimacznicami i zwornikiem. Po bokach wznoszą się dwa piętrowe skrzydła pałacyki. Lewe zdecydowanie szersze, mieściło przed laty salę balową i pokoje mieszkalne właścicieli, prawe zaś, z osobnym wejściem dla służby, prawdopodobnie było zarezerwowane dla pomieszczeń kuchennych i być może dla zarządcy. Trudno dziś to jednoznacznie ustalić, ale wykusz i balkon zlokalizowane po drugiej stronie budynku sugerują że musiały być to pomieszczenia bardziej reprezentacyjne niż kuchnia. Istnieje też możliwość, że ta, była umieszczona w rozległych kamiennych piwnicach a wspomniane skrzydło faktycznie było gabinetem dziedzica, sypialnią, biblioteką lub salonikiem. Każde okno posiada wysmakowaną dekorację w postaci gzymsu wspartego na kroksztynach, opaski okiennej i gzymsu dolnego, szczególnie dekoracyjnie potraktowano okna flankujące główne wejście, nad nimi znajduje się tympanon ze sterczynami i liśćmi akantu.
Na podst. tekstu nadesłanego przez p. Adama Włodarczyka

Park

Park z XIX w. o pow. 5,6 ha. Wnętrze parku zostało częściowo wykarczowane i znajduje się tu plac o pow. około 0,8 ha.

Inne

Zabudowania folwarczne
Czworaki