Folwark - Piaski

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z k. XIX w.
Miejscowość Folwark powstała zapewne dopiero ok. połowy XIX w., zaś wcześniej stanowiła tzw "pustki", które mogły należeć do właścicieli Małachowa Złych Miejsc albo Kołaczkowa. Wzmianek o miejscowosci Folwark nie ma ani w zapiskach grodzkich i ziemskich, ani w księgach metrykalnych kościoła parafialnego w Witkowie. Nieco starszy jest sąsiedni Trzuskołom, o którym pierwsze zapiski pojawiają się w XVII w. Wraz z założeniem gospodarstwa w Folwarku powstały też mniejsze; w promieniu kilometra-dwóch, do których możemy zaliczyć osadę Piaski położoną nieco na północ. Ok. 1880 r. dla dzierżawców wybudowano we wsi niewielki dwór, zwany też "rządcówką". Założenie zlokalizowane było w płd. części Folwarku. W 1885 r. "Słownik Geograficzny..." Chlebowskiego i s-ki lakonicznie wspomina, że na miejscowość składała się wieś oraz dominium o pow. 334 mórg. Było tu 26 domów z 248 mieszkańcami, w tym 238 katolików i 10 ewangelików; 97 analfabetów. Na pocz. XX w. dobra zostały zapewne rozparcelowane, gdyż gospodarstwa nie wymienia Księga Adresowa Gosp. Rolnych Woj. Poznańskiego z 1926 roku, ani Księga Adresowa Polski z 1930. Ta tylko podaje, że wieś Folwark liczyła 296 mieszkańców. W latach 1939-43 wieś nosiła nazwę Meyershofen, a od 1943 do 1945 Meyershufen (Wikipedia.de). Obie te nazwy pochodziły zapewne od nazwiska właściciela - Meyera. Po 2. wojnie światowej pozostałości dawnego majątku stały się prawdopodobnie gospodarstwem indywidualnym.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wzniesiony na planie prostokąta, w dłuższej osi zbliżonej do N-S. Parterowy, nakryty dwuspadowym dachem z użytkowym poddaszem. Niegdyś fasadą skierowany był na wschód, jednak wejście od tej strony zostało zamurowane. Nad wejsciem znajdowała się trójkątna wystawka, zachowana do dzisiaj. Od tej też strony elewację podtrzymują nierównomiernie rozmieszczone przypory.

Park

Nieistniejący park (ogród?) rozciągał się na południe i wschód od dworu i nie liczył więcej niż 1 ha. Zachowały się jego relikty w postaci nielicznych pojedynczych drzew. Pod wzgl. geodezyjnym pozostałości te znajdują się na kilku różnych działkach, w tym na dużej dz. rolnej nr. ...122/15 (Geoportal, 13.06.2017 r.).

Inne

Wiatrak "koźlak" z XIX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011