Skatalogowanych zabytków: 11365
Zarejestruj się
Miniatura Zakrzewek
2015, zdjęcie Marek Kujawa
Miniatura ZakrzewekMiniatura Zakrzewek

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek KujawaTadeusz Repeć

Zakrzewek

Województwo:wielkopolskie
Powiat:koniński
Gmina:Sompolno
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:dworski z 1803 r.
Obiekt:dwór, nr rej.: 706 z 2.08.1969
Park:nr rej.: 447/188 z 7.09.1990

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z 1803 r.
Na pocz. XVI w. we wsi zwanej Sakrzewko, były łany kmiece i folwark, które płaciły plebanowi w Mąkolnie dziesięcinę i kolędę po groszu z łanu. W 1579 r. wieś miała 2 łany, 2 zagrodników bez roli i 2 rzemieślników. Pod koniec XVI w. właścicielami byli Noskowscy, z których Jakub sprzedał dobra w 1610 r. Janowi Jutrowskiemu i Annie Wielżyńskiej, za 10 tys. zł. węgierskich. W poł. XVII w. wieś należała do Szadokierskich, a następnie Wojciecha Siewierskiego, ożenionego z Aleksandrą Szadokierską. Pod koniec XVII w. Zakrzewek wraz z Jabłkowem ponownie wzięli potomkowie Szadokierskich, z których jako dziedzic wymieniany jest Jan w 1706 r. W 2. poł. XVIII w. dziedzicem Zakrzewka był Aleksander Rosiecki, ożeniony z Krystyną Zielińską. Mieli jedynego syna Józefa, któremu w 1787 r. ojciec sprzedał majątek za 20 tys. złp. Kolejnymi włascicielami wsi byli Przyłubscy, dla których wzniesiony został we wsi nowy dwór. W Powstaniu Styczniowym zginął ich syn, po którym to zdarzeniu sprzedali majątek Alfonsowi Raszewskiemu. Już w 1883 r. odbyła się parcelacja majątku. Resztówkę wraz z dworem nabył Mieczysław Kossowski z Głogowy h. Dołęga. Ożeniony był z Anną Wągrowską, córką Franciszka i Antoniny Ciesielskiej. W 1837 r. Zakrzewek liczył 13 domów z 111 mieszkańcami. W 1885 r. na miejscowość sładały się: wieś, folwark i kolonia. Wieś i kolonia miały łącznie 29 domów z 215 m-cami, natomiast folwark 3 domy z 22 m-cami. Do gospodarstwa należało 189 mórg gruntów, w tym 85 m. ziem uprawnych, 31 m. łąk i 73 m. nieużytków. Oprócz dworu w folwarku znajdowały się 3 bud. drewniane i 4 murowane. We wsi mieszkało także 26 osadników, którzy posiadali 652 morgi gruntów. W 1907 r. dwór odziedziczył syn Mieczysława - Józef Kossowski (ok. 1890-1966). W 1920 r. ożenił się z Władysławą Konecką, z którą miał syna, również Józefa (1923-1973). Ten ożenił się z Magdaleną Kraszewską, z którą miał 2 córki: Annę i Katarzynę. Prawdopodobnie było więcej dzieci, lecz brak o tym danych. Po 2. wojnie światowej państwo nie odebrało 41-hektarowego gospodarstwa Kossowskiemu. Prowadził on tutaj szkółkę drzew sadowniczych. W latach 1946-1982 w dworku znajdowały się mieszkania rolników, a także siedziba ośrodka kolonijnego. Obecnie stanowi on własność potomków Kossowskich.
Źródła:
Teki Dworzaczka (Regesty)
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich...
Wielka Genealogia Minakowskiego
Program opieki nad zabytkami dla gminy Sompolno na lata 2009-2012
Wikipedia

Opis

Dwór parterowy, o skromnych cechach klasycystycznych, nakryty dachem czterospadowym. W latach 70. rozebrany został aneks po str. wschodniej i wystawka po str. południowej. W latach 1983-65 wykonany został remont dworu. Rozebrano też werandę po zach. stronie dworu.

Park

Park z poł. XIX w. o pow. ok. 1,5 ha. Niegdyś dwór usytuowany był w centrum parku, obecnie główna grupa starodrzewu koncentruje się bardziej na wschód, na terenie łagodnie opadającym w stronę jeziora. Założenie jest zadbane, o stosunkowo czytelnym układzie kompozycyjnym. Jego dominantę przyrodniczą stanowi pomnikowy dąb szypułkowy o obw. w pierśnicy 6 m. Pomnikiem przyrody jest także leżący w parku głaz narzutowy. Układ dawnego zespołu dworskiego zachowany. Podwórze gospodarcze znajduje się w jego płd. części.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.