Skatalogowanych zabytków: 11372
Zarejestruj się
Miniatura Podrzewie
Zdjęcie Miecia Postołowska 2012

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Podrzewie

Skirenort (1939-45)

Województwo:wielkopolskie
Powiat:szamotulski
Gmina:Duszniki
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:dworski z pocz. XX w.
Obiekt:dwór, nr rej.: 2190/A z 20.04.1990
Park:nr rej.: 1826/A z 5.02.1981

Stan obecny

Hotel.

Historia

Dwór z pocz. XX w.
Podrzewie to wieś leżąca przy DK nr 92, oddalona o 39 km na zachód od Poznania. Począwszy od schyłkowego okresu średniowiecza, wieś należała do klucza bukowskiego, wchodzącego w skład dóbr biskupów poznańskich. W 1564 r. wieś miała 25 łanów, w tym 19 osiadłych, 4 sołeckie i 2 puste. Folwark płacił biskupom po 1 grzywnie i 6 groszy od łanu, a także dawał "4 ćwiartki owsa, 2 kapłony (koguty - przyp.) i 30 jaj." Ponadto sołtys płacił 1 zł (aureum) a 4 karczmarzy po 24 grosze. We wsi znajdowały się trzy ogrody, w tym 2 tzw. osiadłe, z których płacono biskupom po 4 grosze. Trzeci ogród musiał być znacznej wielkości, albowiem wg autorów sł. geograficznego "istniały tam lasy, gaje i zarośla, których strzegli sołtysi miejscowi i rządzący Młynkowa i Dusznik". W regestach poborowych z 1580 r., w Podrzewiu wymieniano także krawca, kowala i siedmiu komorników. O wsi jest stosunkowo mało zapisek w "Regestach" prof. Dworzaczka. Znajdujemy tylko dwie: z 1767 r. o śmierci ks. Wawrzyńca Swiniarskiego, którego pochowano w Podrzewiu i z 1779 r., kiedy to w P. urodził się Józef - syn Wojciecha i Marianny Klimaszewskich. W późniejszym okresie, po sekularyzacji dóbr kościelnych, folwark został przejęty przez władze pruskie. Prawdopodobnie uległ rozdrobnieniu, a ziemie przeznaczono dla osadników. Jedyne większe gospodarstwo, gdzie wybudowano dwór, miało w 1885 r. 75 ha, a jego właścicielem był Ignacy Wessel. Mieszkańcy Podrzewia trudnili się rolnictwem i hodowlą bydła. Czysty dochód gruntowy z 1 ha roli, szacowano na 10,5 marki. We wsi leżącej przy "trakcie poznańsko-berlińskim" znajdowało się 12 domów z 963 m-cami, w tym 784 katolików, 171 protestantów i 8 żydów. Siedzibą parafii katolickiej była Wilczyna, ewangelickiej zapewne oddalone o 8 km Pniewy. Na pocz. zaszły pewne zmiany w strukturze własności ziemi, albowiem obszar folwarku podawany w 1926 r. wynosił 276 ha, w tym 268 ha ziemi uprawnej, 6 ha łąk i pastwisk i 2 ha nieużytków. Właścicielem był wówczas Theodor Bonse, a gospodarstwo specjalizowało się w reprodukcji nasion zbóż. W celu wyliczenia podatku gruntowego, do urzędu skarbowego wykazywano kwotę 1039,45 talarów tzw. czystego dochodu. W latach 1939-45 wieś nosiła nazwę Skirenort. Po 2. wojnie światowej folwark stał się własnością Skarbu Państwa Polskiego.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Teki Dworzaczka (Monografie, Regesty) Biblioteki Kórnickiej P.A.N.;
Słownik Historyczno-Geograficzny Ziem Polskich w Średniowieczu, Instytut Historyczny P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl);
Księga Adresowa Gosp. Rolnych Woj. Poznańskiego, 1926;
Księga adresowa Polski dla przemysłu..., 1926;
Geoportal;
Mapster:
5588 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
- plik mapy: 3564_Duschnik_1940.jpg
11780460 @ Topographische Karte 1:25 000 (Meßtischblatt) cz. wschodnia (Ostdeutschland) /1870 - 1945/
- plik mapy: 3564_Duschnik_IX.1944_UW.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór w stylu niemieckiej willi. Budynek piętrowy, wzniesiony na planie prostokąta, nakryty wysokim dachem mansardowym, z użytkowym poddaszem. W fasadzie trójkondygnacyjny ryzalit, zaś w wewnętrznym narożniku budowli przysadzista baszta z tarasem, zwieńczona spiczastym dachem.

Park

Pozostałości parku o bliżej nieokreślonej powierzchni. Park nie posiadał regularnej kompozycji, typowej dla parków dworskich, stąd trudności w ustaleniu jego obecnych granic.

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.