Chraplewo
Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:nakielski
Gmina:Szubin
Rodzaj obiektu:Dwór
Powiat:nakielski
Gmina:Szubin
Rodzaj obiektu:Dwór
Rejestr zabytków
Zespół:dworski z 1 poł. XIX w., nr rej.: 193/A z 15.01.1986Stan obecny
Własność prywatna.Historia
Dwór z 1860 r.Wieś wzmiankowana w 1462, gdy w zapiskach pojawiają się kuzyni Świętosław Szatkowski i Marcin Racowski oraz ich wujowie Szymon i Maciej Radeccy. Na tej wsi mieli zapisane 100 grzywien jako rozliczenia posagowe. Ok. 1479 r. część Chrapiewa posiadali Jan i Katarzyna Szatkowscy wraz z synem Andrzejem, a część Adam z Mielżyna Złotnicki. W 1487 r. jako właściciele występowali Jan i Maciej z Dobrylewa, którzy sprzedali część nie podlegającą podziałowi Barbarze, wdowie po Hynaczu Popowskim. W 1501 r. właścicielami byli Jan i Wojciech Chrapiewscy. Rodzina Chrapiewskich była tu do końca XVI w. W XVII w. właścicielami byli Jan, a później Wojciech i Adam Prusieccy. Następnie Hieronim Radoliński, Hieronim Dąbski, Stanisław Rynarzewski, Stanisław Wilczński, Marcin Poczałowski i jego żona Elżbieta z Modliszewskich. Pamiętać należy, że byli to właściciele z reguły części majątku, w opisie pominięto szczegółowe rozliczenia ze wzgl. na objętość tekstu. W 1645 r. pojawia się Andrzej Wilczyński, który sprzedał majątek Wojciechowi Ulatowskiemu. Ulatowscy byli tu do XIX w., a w międzyczasie części majątku były dzierżawione lub sprzedawane, i tak wspomnieć należy nazwiska: Marcin Szczodrowski, Franciszek Laskownicki i jego syn Maciej, Paweł i Franciszek Szeliwscy, Jan Słupecki z żoną Eleonorą Ponikowską, Adam z Mielżyńskich Złotnicki, Józef Poleski, Tomasz Wróblewski, hr. Konstanty z Bnina Bniński, Sebastian Wróblewski z żoną Katarzyną z Malinowskich, Teodor Raczyński z żoną Nepomuceną z Wotpolowskich, później ich syn Michał. Następnie majątek przeszedł na własność rodziny Wolszlegier, a poprzez koligacje małżeńskie do wybuchu 2 wojny św. znajdował się we władaniu Ponikowskich. Obecny dwór i folwark wybudowany został w poł. XIX w. przez Złotnickich. Dochód majątku wynosił 6564 marki, jego pow. wynosiła 660ha, hodowano tu 60 koni, 100 szt. bydła rzeźnego i 80 szt. mlecznego. W czasie okupacji majątkiem zarządzał Niemiec o nazwisku Fiola. Po wojnie majątek znacjonalizowano i przeszedł na własność Skarbu Państwa Polskiego. W 1948 r. utworzono tu PGR. W 1993 r. przeszedł na własność AWRSP, obecnie pod zarządem prywatnym.
Opis
Dwór późnoklasycystyczny, rozbudowany na pocz. XX w. przez Ponikowskich. Wybudowany na nieregularnym planie litery \"L\". Jedno, i dwukondygnacyjny z czerwonej, palonej cegły. Jest częściowo podpiwniczony. Bryła składa się obecnie z kilku dostawionych do siebie prostopadłościanów o różnej wysokości i szerokości, stopniowanych od wsch. do zach. W ten sposób powstały ryzality, tworzące kilka mniejszych i większych uskoków kryjących wejścia do budynku. Główne drzwi znajdują się w elewacji płd., a dwa mniejsze wejścia w elewacji zach. i przybudówce w elewacji wsch. Zastosowano tu zróżnicowane pokrycie dachowe. Jest to dach jedno, dwu i trójspadowy. Z pierwotnego wyglądu dworu zachowały się tylko skromne elementy klasycystyczne. Najbardziej rozwinięta jest elewacja płn. Jest ona 10-osiowa, wyróżnia się szeregiem podziałów i różną wysokością. Część wsch. jest parterowa, podwyższona o niewielkie okienka znajdujące się na poddaszu. Od zach. piętrowa z kolumnowym portykiem z wejściem. Portyk ten tworzą kolumny jońskie o gładkich trzonach i prostych bazach, występują na nie stylizowane jońskie lizeny. Kolumnada dźwiga belkowanie wtapiające się bokami w wyższe partie skrzydeł dworu. Elewacja zach. jest dwukondygnacyjna, z podziałem pilastrami, między którymi umieszczono drzwi. Posiada silnie zaznaczony gzyms, a bezpośrednio nad pilastrami umieszczono cztery herby w kartuszach. W tle środkowych kartuszy pojawiają się kolejne zdwojone pilastry dźwigające masywny, trójkątny fronton. Przetrwały stare, drewniane, skrzynkowe okna, głównie dwupodziałowe. Więźba dachowa jest mieszana, w układzie kleszczowo-płatwiowym, oparta na belkowych kolumnach oraz krokwiowo-jętkowa, łączona śrubami i dyblami. Powierzchnia użytkowa dworu wynosi 650m.kw.Park
Park krajobrazowy z XIX w. o pow. 2,2 ha, z czytelnym układem alejek i mieszanym starodrzewem oraz stawem zlokalizowanym w jego płn. części. Wzdłuż stawu biegnie alejka lipowa. Rośnie tu ciekawy zestaw roślinności , wśród której możemy wyróżnić kasztanowce, jesiony, klony, dęby i wiązy.Inne
Domy kolonii mieszkalnej z XIX w.Ruiny kuźni, stelmacharni i magazynu
Obory i chlewnie z XIX w.
tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011
Komentarze
Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.