Rząbiec

Stan obecny

Stan obecny (2024) - nieznany.
Od kilku lat dwór był w remoncie.

Historia

Dwór z pocz. XX w.
Rząbiec to wieś leżąca 8 km na wschód od centrum Włoszczowy. W XV w. nosiła nazwę Ząbrzec. W latach 1455-83 pisał się z Ząbrzca i Nieznanowic "magister sztuk wyzwolonych" Piotr Świętopełk, który ok. 1480 r. był plebanem w Mistyczowie. Był on także profesorem Uniwersytetu Krakowskiego, zmarł w 1497 r. Na pocz. XVI w. wieś "Zambrzecz" stanowiła głównie pustki i należała do parafii Konieczno. Folwark oraz łany kmiece składały dziesięcinę o wartości półtora grzywny plebanowi w Chrząstowie. Wieś miała później wielu właścicieli, a w 1827 r. było tu 11 domów i 91 mieszkańców. W 1887 r. była to wieś włościańska w pow. włoszczowskim, gminie Włoszczowa i parafii Konieczno. Trudno więc powiedzieć, kto wybudował dwór w 1920 r., skoro we wsi nie było majątku ziemskiego? Zapewne była to siedziba dzierżawcy folwarku, zaś jego właścicielem mógł być Włodzimierz Karski z Nieznanowic, który notabene posiadał Prządzów, przyległy do Rząbca od zachodu. Niestety na podst. mapy z 1937 r. trudno wywnioskować, które z gospodarstw we wsi było największe i mogło być ew. zwane "folwarkiem". Po 2. wojnie światowej całkowicie zanikło, a pozostałości stały się elementem typowej wsi rolniczej. Dawny dwór został przebudowany na budynek szkolny, obecnie szkoły filialnej im. Partyzantów Ziemi Włoszczowskiej we Włoszczowie.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902;
Słownik Historyczno-Geograficzny P.A.N.;
Marek Jerzy Minakowski - Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego;
Księga Adresowa Polski, 1930;
Geoportal;
Mapster:
16564 @ WIG - Mapa Szczegółowa Polski 1:25 000 /1929 - 1939/
- plik mapy: P45-S30-H_KONIECZNO_1937.jpg
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór wznosi się w zachodniej części wsi, jest parterowy i nakryty czterospadowym dachem, z wystawkami od SE, SW i NW, fasadą skierowany na NE. Do wejścia umieszczonego we wgłębnym portyku prowadzą wysokie schody.

Park

Brak. Z dawnego ogrodu (?) zachował się mały staw w płd.-zach. części.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011