Wytowno

Historia

Dwór zbudowany w XVIII w. Rozbudowany na pocz. XX w.

1485 rok - stanowiła własność von Schwave. Później stało się lennem von Ramela.
1523 rok - dokument z tego roku wzmiankuje ?Jurgen Ramel myt synem Broder thom Weitenhagen?.
1717 rok - jako właściciele wsi są wykazywani Gneomar R. von Rhein i Joachim D. von Rhamel. Mimo podziału i kolejnych zmian właścicieli udało się Christianowi von Rhamel połączyć majątek i przekazać w tym kształcie synowi. 1784 rok - we wsi były dwa folwarki, kuźnia, karczma, młyn wodny i 38 dymów.
1786 rok - dobra przechodzą w ręce Joachima von Bandemera, który posiadał majątki w Retowie i Kukowie. Jego syn Wilhelm stworzył prawdziwe latyfundium gromadząc w swych rękach kilkanaście wsi. Ostatnimi dziedzicami Wytowna byli Wilhelm i Rüdiger von Bandemerowie.
1940 rok - hitlerowcy założyli we wsi obóz pracy, w którym więzili Polaków i Rosjan.

Zaraz po wojnie pałac przekształcono w biura miejscowego PGR. Szare ściany, lamperie malowane farbą olejną i zwykłe biurka. Później już w latach siedemdziesiątych pokoje wyposażono w łóżka i zamieniono w niewielki hotel w którym wypoczywały rodziny górników ze Śląska. Miejscowi, którzy pamiętają tamte czasy opowiadają, że już wtedy pałac został ogołocony ze wszystkiego, co wartościowe.
Nigdy nie wyremontowano budynku. Miał to zrobić nowy właściciel, ale jak widać jemu też się nie udało.

Opis

Późnobarokowy dwór otoczony zespołem parkowym z fosą.
Obiekt został wymurowany z cegły, pokryty dachem naczółkowym. Zasadnicza część dworu zbudowana została na planie prostokąta z ryzalitem środkowym od północy. Dwór przebudowano na początku XX wieku wówczas do wschodniej strony dworu dobudowano skrzydło północne, do niego zaś skrzydło wschodnie. Z zabytkowego wyposażenia zachował się jedynie kominek i malowany herb rodu Puttkamerów.

Park

Park krajobrazowy, zdewastowany.

tekst: Mariusz Dolhan 2011