Łupki - Zamek Wleń

Stan obecny

Zamek wyremontowany jako trwała ruina.

Historia

Zamek Wleń (często nazywany Lenno) jest prawdopodobnie najstarszym założeniem warownym w Polsce. Początki umocnień na Górze Zamkowej sięgają X w. - był to gród ziemno-drewniany strzegący granicy z Czechami. W1108 r. Bolesław Krzywousty podnosi gród do rangi kasztelni. W XII w. za panowania księcia Bolesława I Wysokiego, pojawiają się pierwsze elementy kamienne: sześcioboczna wieża, mur obwodowy, kaplica oraz część mieszkalna. Kolejni właściciele Henryk Brodaty, następnie Bolesław II Rogatka rozbudowują i umacniają warownię, rozebrana zostaje wieża i wzniesiona nowa na planie koła. W 2 poł. XIV w po śmierci Bolka II księżna Agnieszka Habsburska oddaje zamek w lenno braciom von Zedlitz .W 1428 r. zamek oblegają wojska husyckie, warownia jako jedna z nielicznych odpiera oblężenie.
Od 1465 r. właścicielem był rycerz-rabuś Hans von Zedlitz, który napadał na karawany kupieckie i grabił okoliczne osady nie oszczędzając nawet mieszkańców Wlenia. W 1536 r. wokół zamku powstaje osada Lähnhaus. Po 1605 r. władzę w fortecy obejmuje kolejny z rabusiów Konrad von Zedlitz. Podczas wojny 30-letniej fortecę na przemian zajmują Szwedzi i Habsburgowie. Ostatecznie zamek zajmują wojska cesarskie, które wysadzają go. Od tej pory warownia pozostaje w ruinie.

Opis

Zamek zbudowano na szczycie wysokiej bazaltowej góry, niższe partie terenu wysypano rumoszem kamiennym. Wieża mieszkalna powstała na planie zbliżonym do równoległoboku o wymiarach 10,5x7 m i zbudowano ją z kamiennych ciosów z różowego piaskowca. Budynek wyposażony był w okienka szczelinowe na 1,5 m ścianie zachodniej rozpiętej między dwoma wyniesieniami skalnymi oraz w szerokie na 1,6 m drzwi wejściowe w kurtynie wschodniej. O reprezentacyjnym charakterze wieży mówią nam odkryte relikty pieca hypokaustum, ogrzewającego jej pierwszą kondygnację. Kaplica składała się z kwadratowej nawy, niewielkiego prezbiterium i półkolistej absydy. Jej mury wybudowane zostały z łamanego piaskowca zamkniętego narożnikami z kamiennych ciosów; U schyłku XIII stulecia wieżę zastąpił przesunięty o kilka metrów wewnątrz dziedzińca stołp o wysokości 12 i grubości murów do 3 metrów. Konstrukcję tą, podobnie jak wszystkie późniejsze zabudowania, murowano z kamienia łamanego, wtedy też powstał obszerny dwukondygnacyjny dom mieszkalny - palatium. W późnym średniowieczu zabudowano istniejący, bądź dopiero założono zamek średni i dolny.