Smardy Dolne

Stan obecny

Własność prywatna. Pałac jest obecnie wystawiony na sprzedaż, nie ma możliwości zwiedzania.

Historia

Po raz pierwszy wieś była wzmiankowana w 1383r. Majątek i wieś były podzielone na części i miały wielu właścicieli, m.in. dwa odgałęzienia rodu von Frankenberg. Założenie pałacowe powstało w 2 poł XIX w., prawdopodobnie na podstawie projektu Carla Langhansa. Przy budowie prawdopodobnie wykorzystano fundamenty starszego dworu. Po drugiej wojnie światowej budynek należał do miejscowego PGR, urządzono tam mieszkania. Z biegiem lat stan techniczny budynku szybko się pogarszał. W latach 90tych zabytek przeszedł w ręce prywatne. Obecnie pałac jest wystawiony na sprzedaż, przeszedł częściowy remont. Zabytek, park i zabudowania gospodarcze są ogrodzone.

Schmardt war damals in 6 Anteile aufgegliedert. Schmardt ll bestand aus einem Dorf und einem Rittergut. Schmardt lV war ebenfalls ein Dorf mit Rittergut. Hier befand sich die Evangelische Kirche, die seit 1748 mit Rosen verbunden war. Eingepfarrt waren sämtliche Anteile von Schmardt und die Kolonien Neuwalde und Benjaminsthal. Der Ort hatte auch eine evangelische Schule. Heute ist es Ober Schmardt ( Smardy Górne) und Nieder Schmardt (Smardy Dolne) .
In Schmardt finden wir um 1780 Carl Christoph von Radonitz (geb. 1725). Carl Christoph kaufte einen Anteil von Schmardt und bewirtschafte ihn bis zu seinem Tode am 17. Juli 1786. Am 24. Januar 1765 heiratete er in erster Ehe in Schmardt die am 27. März 1741 geborene Louise Sophie von Reibnitz. Sie war eine Tochter von Wilhelm Ferdinand v. Reibnitz (1697 -1752) und der Helene Charlotte v. Prittwitz u. Gaffron (1795-1755). Carl Georg Moritz v. Reibnitz besaß 1798 den zweiten Anteil Schmardt. Louise Sophie war nach dem Tode ihres Mannes Herrin auf Schmardt. Im November 1785 kaufte sie von der Gräfin v. Ponin-Ponińska geb. Gräfin v. Reichenbach deren Anteil Schmardt für 25.000 Thaler hinzu. Vier Jahre später, im Juni 1789, verkaufte sie diesen Anteil wieder für 29.000 Thaler an einen Herrn Stock., der vorher Besitzer von Langendorf (Kreis Wartenberg) war.
Aus der Ehe v. Radonitz/ v. Reibnitz sind sechs Kinder bekannt, von denen alle auf Schmardt geboren sein müssten.
Diese Daten sind durch Herrn Hans-Peter von Olearius 2011 im deutschen Herold-Jahrbuch Band 16 recherchiert worden und mit seiner freundlichen Genehmigung sind die Vervollständigungen hier erlaubt.


Schmardt dzielił się wówczas na 6 udziałów. Schmardt II składał się z wsi i dworu. Schmardt lV była także wsią z dworem. Mieścił się tu kościół ewangelicki, który od 1748 roku był przyłączony do Rosen. Do parafii włączono wszystkie części Schmardt oraz kolonie Neuwalde i Benjaminsthal. W miejscowości działała także szkoła protestancka. Dziś są to Ober Schmardt (Smardy Górne) i Nieder Schmardt (Smardy Dolne).
W Schmardt odnajdujemy Carla Christopha von Radonitz (ur. 1725) około 1780 roku. Carl Christoph kupił udziały w Schmardt i zarządzał nim aż do swojej śmierci 17 lipca 1786 r. 24 stycznia 1765 r. zawarł swoje pierwsze małżeństwo z Louise Sophie von Reibnitz, urodzoną 27 marca 1741 r. w Schmardt. Była córką Wilhelma Ferdinanda v. Reibnitz (1697-1752) i Helene Charlotte v. Prittwitz u. Gaffron (1795-1755). Carl Georg Moritz v. Reibnitz był właścicielem drugiego udziału Schmardta w 1798 roku. Louise Sophie została kochanką Schmardta po śmierci męża. W listopadzie 1785 kupiła od hrabiny von. Ponin-Ponińska z domu Hrabina v. Reichenbach dodał udział Schmardta za 25 000 talarów. Cztery lata później, w czerwcu 1789 r., ponownie sprzedała ten udział za 29.000 Thaler panu Stock., który był wcześniej właścicielem Langendorf (powiat Wartenberg).
Z małżeństwa Radonitz/ w. Reibnitz zna sześcioro dzieci, z których wszystkie musiały urodzić się na Schmardcie.
Dane te zostały sprawdzone przez pana Hans-Peter von Olearius w 2011 roku w niemieckim roczniku Herold Rocznik tom 16 i za jego uprzejmą zgodą dozwolone są tutaj uzupełnienia.

Opis

Neoklasycystyczny pałac z 2 poł. XIX w. Budynek wzniesiony został na planie prostokąta. Dwukondygnacyjna, podpiwniczona budowla jest nakryta dachem dwuspadowym. Pałac murowany jest z cegły, składa się z wyższej części środkowej i dwóch niższych skrzydeł po bokach. Fasada zaakcentowana jest ułożonym na osi ryzalitem, z korynckim portykiem kolumnowym, wspierającym loggię na piętrze, nakrytym tympanonem. Elewacje zachowały ślady dawnych podziałów i zdobień: narożniki budynku posiadają boniowania, widoczne są gzymsy międzykodygnacyjne i wieńczący. Okna na piętrze zachowały trójkątne nadokienniki. Układ wnętrz jest dwutraktowy, z sienią na osi. Dekoracje wnętrz nie zachowały się.

Park

Wokół pałacu rozciąga się park krajobrazowy o pow. ponad 5 ha. W drzewostanie parku dominują drzewa liściaste, dość licznie występuje również sosna wejmutka.

Inne

W pobliżu pałacu znajdują się dawne budynki gospodarcze, obecnie opuszczone.


tekst: Redaktor Druga Połowa 2011