Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Frączków
2018, zdjęcie Jerzy Mrozek
Miniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura FrączkówMiniatura Frączków

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Frączków
Zdjęcie Jerzy Mrozek

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Jerzy MrozekJoanna Kwoka

Frączków

Województwo:opolskie
Powiat:nyski
Gmina:Pakosławice
Rodzaj obiektu:Pałac

Rejestr zabytków

Zespół:pałacowy z 2 poł. XIX w.
Obiekt:pałac, nr rej.: A-1959/72 z 2.09.1972
Park:nr rej.: A-36/79 z 19.12.1979

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Pałac z XIX w., przebudowany z pałacu barokowego z 1720 roku. - W XVIII w. posiadłość należała do rodziny von Gilgenheimb z Czech. Od 1863 roku w rękach rodu von Francken-Sierstorpff.
Historia Frączkowa sięga końca XIII wieku. Po raz pierwszy nazwę wsi wymieniono w źródłach pisanych w 1300 roku. Osada nosiła wówczas miano-Franczdorff i zajmowała powierzchnię 6 włók. W 1781 roku właścicielem dóbr we Frączkowie był Leopold von Gilgenheimb. W tym czasie istniał tu już niewielki dwór pański oraz 17 małych gospodarstw rolnych. Zieleń otaczająca nowy budynek przystosowano wówczas do pełnienia funkcji parku krajobrazowego. Budowla stała się siedzibą rodową von Gilgenneimbów. Gdy 3 lutego 1823 roku Leopold von Gilgenheimb umarł, dziedzictwo po nim objął jego syn Erhard. Ostatnim właścicielem Frączkowa z wyżej wymienionego rodu był hrabia Erdman.

W 1862 roku dobra frączkowskie wraz z Goszowicami i Naczkowem odkupił od swego wuja Erdmana, hrabia Alexander von Francken-Sierstorpff. Był on przedstawicielem nowej rodziny pochodzącej z Nadrenii, która od XVII wieku miała swą główna siedzibę w Kolonii.

27 marca 1883 rezydujący tu hrabia dokupił dobra w Reńskiej Wsi, a 8 lipca 1891 roku w Prusinowicach. Wielkość jego majątku w 1905 roku była oceniana na 925 ha, a dochód na 16446 marek. Temu też właścicielowi pałac zawdzięcza swą przebudowę w stylu północnego neorenesansu w latach 1886-1889. W ten sposób dotychczasowa siedziba von Sierstorpffów została przekształcona w bogatą ordynację.

W 1915 roku posiadłość frączkowską przejął drugi syn Harre'go - Joseph Maria Kaspar. Powierzchnia jego majątku w 1917 roku wynosiła 735 ha, a dochód 11802 marki. W dni 25 czerwca 1925 roku hrabia Joseph ożenił się z hrabianką Heleną von Praschma urodzoną w Rogau 7 sierpnia 1901 roku. Za namową małżonki Graf von Francken-Sierstorpff zgodził się na kolejną przebudowę pałacu. Projekt przebudowy wykonała sama hrabina. Na jego podstawie w latach 1935-1936 zmodernizowano budynek, nadając mu charakter wiejskiej posiadłości. Niejako wizytówkę tych zmian jest zachowany do dziś, niewielki kominek znajdujący się w rokokowym salonie na parterze, z herbami rodowymi hrabiostwa.

Druga wojna światowa niewiele zmieniła w życiu rodu von Francken-Sierstorpffów. Przełom nastąpił dopiero 16 marca 1945 roku, kiedy hrabiostwo zostało zmuszone do ewakuacji przed nadciągającymi wojskami radzieckimi. Wraz z nimi wieś opuściła ludność pochodzenia niemieckiego. Gdy po przejściu wojennej fali część z byłych mieszkańców powróciła na te tereny, została zarówno wieś Frączków jak i pałac zupełnie zdewastowany. Do takiego stanu przyczynili się głownie żołnierze Armii Czerwonej i szabrownicy, którzy niszczyli i kradli wszystko co nosiło niemieckie ślady, bądź przedstawiało jakąkolwiek wartość materialną. W protokole z posiedzenia Gminnej Rady Narodowej w Nowakach, z 21-22 lutego 1949 roku, umieszczono informację, która najlepiej relacjonuje stan frączkowskiego pałacu po 1945 roku: "Budynek mieszkalny byłego właściciela tzw. Pałac jest zupełnie zniszczony, bez okien, drzwi, pieców, itp." Nowym właścicielem posesji po 1945 roku stał się skarb państwa. Jeszcze w tym samym roku Zarząd Nieruchomości Ziemskiej w Opolu postanowił częściowo wyremontować pałac i przeznaczyć go na mieszkania. Po prowizorycznym naprawieniu dachu zaczęto osiedlać przebywające na te tereny rodziny w ramach akcji przesiedleńczej. Brak szacunku ze strony władz i mieszkańców spowodował ciągłe pogłębianie się strat związanych z wcześniejsza dewastacją budowali i parku. W dobrym stanie zachował się jedynie stary folwark.

opisy pochodzą ze strony:
http://www.fraczkow.pl/index.php?go=info&id=5

Opis

Barokowy pałac wybudowany w latach 1730-1750. Przebudowę w stylu północnego neorenesansu dokonano w latach 1886-1889, przez hrabiego Alexander von Francken-Sierstorpff. Następna przebudowa została dokonana w latach 1935-1936 według projektu małżonki Aleksandra, zmodernizowano budynek, nadając mu charakter wiejskiej posiadłości. Po zniszczeniach wojennych, Zarząd Nieruchomości Ziemskiej w Opolu częściowo wyremontował pałac naprawił dach przygotował na mieszkania dla przesiedleńców.

Park

Park, rozwój w kierunku założenia naturalistycznego. Przeprowadzono również prace melioracyjne.

Inne

Oficyna, nr rej.: A-2024/77 z 19.02.1977

Zdjęcie archiwalne pochodzi ze strony: http://www.fraczkow.pl/index.php?go=info&id=5

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.