Opypy

Stan obecny

Własność prywatna, obiekt niedostępny, widoczny z większej odległości. Dom po gruntownym remoncie w bardzo dobrym stanie.
Obecnie (2016) organizowane są w nim imprezy weselne i inne (http://www.slubclick.com/slub/miejsca-na-male-przyjecie-weselne/zespol-palacowo-parkowy-w-opypach.html)

Historia

Losy majątku Opypy, a także samego pałacu są mało znane. Z dostępnych publikacji wynika, iż nazwa Opypy pojawiła się już we wczesnym średniowieczu. Dopiero przełom XVIII i XIX wieku przynosi kilka informacji. Z ksiąg hipotecznych, przechowywanych w Żyrardowie wynika, iż majątek należał do Zofii Janczewskiej, a w 1887 roku został wystawiony na przymusową licytację i w roku następnym zakupiony został przez Edmunda Stępkowskiego. Pod koniec XIX wieku przeszedł w ręce rodziny Kiersnowskich. Pod koniec XIX wieku lub na początku XX wieku właścicielem Opyp stała się Maria Klementyna Colonna Czosnowska. Tej właśnie dziedziczce zawdzięczać należy odbudowę pałacu.
Pałac został wybudowany około 1900 roku. Pałac, frontem zwrócony ku wschodowi, z gankiem wspartym na filarach, jest jednopiętrowy, z zagospodarowanym poddaszem. Budynek jest murowany, otynkowany i kryty dachówką karpiówką w rybią łuskę. Założony został na planie regularnego prostokąta, z prostokątnymi gankami, od wschodu wejściowy i od północy. Bryła obiektu jest jednolita, na cokole wyrobionym w tynku, i kryta dachem mansardowym. Na osi elewacji znajduje się ganek wsparty na 4 filarach, w kształcie litery L i na dwóch filarach prostokątnych, dźwigających łuk odcinkowy arkady. Nad filarami znajduje się taras otwarty z balustradą z cementowymi toczonymi tralkami. Na krawędziach umieszczono wazy.
Maria Klementyna Czosnowska (z domu Skarbek, córka Henryka) sprzedała willę waz z ziemią Jadwidze z Siemaszków Szpindlerowej, a ta wkrótce odsprzedała majątek Bolesławowi Bielawskiemu, adwokatowi, który osobiście sprawował pieczę nad majątkiem. Tuż przed wojną pan dziedzic Bolesław Bielawski przekazał kawałek ziemi w darze gminie Grodzisk Mazowiecki z przeznaczeniem na szkołę.
Powojenne losy majątku były dość typowe. Dokonujący reformy rolnej obliczyli, iż nie podpada on pod parcelację. Zapewniwszy o tym właściciela wysłano go nakazem pracy do opuszczonego przez Niemców Gdańska. Do 1949 roku majątek był zarządzany przez administratora, a następnie przeszedł pod zarząd państwowy i ulokowano w nim dom starców. Następnie Opypy zostały przejęte przez Ośrodek Zaopatrzenia Rolniczego. Nikt już wówczas nie dbał o zachowanie zabytkowej struktury budynku, a park, stawy i piękny gazon na podjeździe zaczęły zarastać zielskiem.
Następni użytkownicy willi i całego majątku to Zasadnicza Szkoła Ogrodnicza z internatem, a później książenicki PGR. W międzyczasie przez zasiedzenie właścicielem budynku stał się Skarb Państwa. Na mocy decyzji Wojewódzkiej Rady Narodowej z 25 stycznia 1972 roku Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu stał się użytkownikiem wieczystym obiektu. 11 kwietnia 1995 roku tenże Instytut uznał prawo pierwokupu przysługujące spadkobiercom Bolesława Bielawskiego i przekazał pałac z parkiem wnuczkom pana mecenasa - Annie Marii Bissaga (2/3) oraz Małgorzacie Bissaga-Morawskiej (1/3) w wieczyste użytkowanie. Po miesiącu od willa "Jadwisin" została sprzedana spółce Berken Polska Sp. z o.o. Dach był remontowany w 1975 roku, a cały budynek w 1980 r. Po sprzedaży majątku w 1995 roku został on rozebrany i zbudowany od nowa.
Wokół pałacu, a zwłaszcza w zachodniej jego części jest obszerny park, bardzo zaniedbany, choć Instytut Ochrony Roślin nie dopuścił do jego całkowitego wytrzebienia. Są też 4 stawy, kiedyś hodowlane, przecięte wątłą rzeczką. Obszar parku, a zapewne i całych Opyp był terenem ostrych walk w czasie I wojny światowej. Śladem tego są resztki cmentarza żołnierzy niemieckich w parku z pomniczkiem, na którym widnieje zatarta data 1917.
(http://www.grodzisk.pl/miasto2/pliki/docs/Wykaz_zabytkow_dla_gminy_Grodzisk_Mazowiecki.pdf)

Park

Park.