Guzów

Stan obecny

W 1WŚ pałac został zamieniony na frontowy szpital – znacznie go dewastując ..
Sobańscy przywrócili obiekt do dawnej świetności ..
Podczas 2WŚ – w kampanii wrześniowej wykorzystano krótko pałac na miejsce dowodzenia siłami oblegającymi Warszawę . Był tu sam Adolf Hitler .
Część wyposażenia pałacu rozkradziono ... część – zniszczono ..
Sobańscy do pałacu powrócili .
Podczas zbliżania się frontu w 1945r Niemcy wywieźli zbiory z pałacu – dzieła dokończyli Rosjanie , oraz rodzimi szabrownicy po nacjonalizacji .
Budynek posłużył za siedzibę gimnazjum rolniczego , następnie został zaadaptowany na biura , oraz mieszkania pracowników lokalnej cukrowni .
Sobańskim nie zwrócono zespołu pałacowo-parkowego ...
Uzyskali oni zgodę na wykupienie swojej własności od Państwa w 1996r. , kiedy pałac był już w stanie krytycznym , a park – zdewastowanym nieużytkiem ..
Dziedzice Sobańskich rozpoczęli tytaniczną pracę logistyczną i ekonomiczną na którą środki w niewielkiej części uzyskują z dotacji , po części z działań Fundacji im. Feliksa hr. Sobańskiego .
Równocześnie z pracami rewitalizacyjnymi pałacu i parku trwały działania mające na celu zachowanie układu rurlistycznego Guzowa poprzez jego wpis do Rejestru Zabytków .
Udało się to w 2016r.
Sobańscy i Fundacja wspiera wiele lokalnych potrzeb mieszkańców .
Wspólną inicjatywą jest rozpoczęcie budowy kościoła parafialnego dla wiernych z Guzowa .

Prace przy budynku pałacu są na etapie rewitalizacji elewacji .
Prace przy wnętrzach – to kwestia przyszłości ...

Historia

Początków obecnego pałacu należy szukać w latach 80 -tych XVIII w., kiedy to miejscowy starosta ks. Andrzej Ignacy Ogiński wybudował tu murowany późnobarokowy dwór. Dwór ten miał istnieć bez większych przebudów do lat 80 -tych następnego wieku. Obecny pałac zaczął powstawać w tym właśnie okresie. Nie wiemy, kiedy dokładnie został ukończony. Znana jest data konsekracji kaplicy przypałacowej- 1895 rok. Pałac został wybudowany na zlecenie Feliksa Sobańskiego. Ten wielki obszarnik z Ukrainy, noszący tytuł hrabiego potrzebował bardziej reprezentacyjnej rezydencji niż zastany przez niego dwór. W obecnym stanie wiedzy podaję się, że wykonawcą pałacu był Władysław Hirszel. Zanegowano jednak próby łączenia jego osoby z projektem budowli. Projekt przypisuje się nieznanemu z imienia architektowi zagranicznemu Mayerowi.

Opis

Pałac reprezentuje rzadki typ kostiumu francuskiego na terenie zaboru rosyjskiego. Został zaprojektowany z form renesansowych. W wystroju elewacji znajdujemy pilastry, opaski okienne, tralkowe balustrady, gzymsy, dekoracyjne ściany szczytowe o urozmaiconej linii. Budynek murowany i otynkowany posadowiony na planie prostokąta z dwiema czworobocznymi wieżami przylegającymi do bocznych elewacji korpusu oraz galerią łączącą korpus z kaplicą pałacową. Budynek podpiwniczony, parterowy, z bardzo wysokim dachem łamanym o połaciach z blachy. W poszyciu dachu wystawki, lukarny, dekoracyjne kominy oraz ażurowe pseudo attyki. Nad parterem mieszkalne poddasze. Korpus główny 10 osiowy z dwoma ryzalitami. W elewacji ogrodowej umieszczono piętrowy ryzalit z dostawionym otwartym tarasem i zwieńczony dekoracyjnym szczytem. Analogiczny ryzalit na elewacji frontowej poprzedzono portykiem o czterech parach kolumn toskańskich, podtrzymujący taras pierwszego piętra. Układ wnętrz dwutraktowy. Na osi sień z klatką schodową prowadzącą na poddasze. W sieni ocalał kominek ze sceną z polowania pochodzący z 2 poł. XIX w. Za sienią znajduje się dwukondygnacyjna sala balowa.

Park

Założony wraz z budową pałacu według projektu Waleriana Kronenberga i Franciszka Szaniora. Na terenie parku umieszczono trzy połączone ze sobą stawy. Wzniesiono też bramę wjazdową i kordegardę z wieżyczką.

Inne

Do pałacu za pośrednictwem galerii przylega kaplica o trójbocznie zamkniętym prezbiterium, przekryta sklepieniem kolebkowym wspartym na czterech parach filarów.
Strefa otaczająca pałac, nr rej.: A-742 z 12.05.2006 i z 4.09.2009:
Zdjęcia z 1982 roku Eliza Marcjanik