Brzeźno

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi Brzeźno pochodzą z 1428 roku. Wtedy to dwaj bracia Jan i Paweł poszli do sądu pokłócić się trochę o udział w dochodach z młyna. Dzisiaj trudno stwierdzić czy byli oni protoplastami rodu Brzezińskich v. Brzezieńskich herbu Lubicz. Nie można dokładnie ustalić imion następujących po sobie właścicieli, ich liczby i stopnia pokrewieństwa. Ród brzezińskich był dość liczny i dlatego dobra rodowe Brzeźno przez wiele lat posiadało kilku sukcesorów i było podzielone na kilka części.
W roku 1564 Paweł Brzeziński (syn Mikołaja z brzeżna Wielkiego) sprzedał część Brzeźna i Rososzy Hieronimowi Dzierżanowskiemu i jego żonie (a swojej siostrze) Zofii.
W roku 1678 właścicielami Brzeżna ( a może tylko jego części ) byli Jan i Marcin Brzezińscy.
W 1603 roku Brzeżno, Rososz i Wólka Brzezińska były w posiadaniu Jana Gólczewskiego . Prawdopodobnie chodziło tylko o część brzeżna bo potem prawie przez cały wiek XVII i aż do trzeciej ćwierci XVIII wieku jako właściciele wymieniani są Brzezińscy.
Przed 1849 rokiem Brzeźno przeszło w ręce Macieja Marchwickiego (nobilitowany w 1858). Po nim jego syn Stanisław i wnukowie Stanisław i Zdzisław zarządzali majątkiem i folwarkiem aż do wybuchu IIWŚ. Po IIWŚ majątek upaństwowiono a pałac objęło w posiadanie PGR Brzeźno. (Jarosław Bochyński)

Pałac powstał około 1900 roku na zlecenie ówczesnego właściciela Macieja Marchwickiego. Projekt sporządził znany warszawski architekt Leandro Marconi.
Pałac powstał w okresie nawiązań do twórczości doby stanisławowskiej. Poprzez takie odwoływania starano się przypomnieć okres schyłku niepodległej Rzeczpospolitej i ducha ówczesnej sztuki. Tu mamy bezpośrednie nawiązania do architektury pałacu natolińskiego jak i pałacu Na Wyspie w Łazienkach w postaci pękatych balkoników rokokowych w elewacji frontowej i ogrodowej. Motywy te były powtarzane przez Leandra Marconiego również w innych obiektach.

Opis

Budowla klasycystyczna, stylem nawiązująca do architektury doby stanisławowskiej. Wzorem projektu stał się pałac na warszawskim Natolinie. Na planie prostokąta, z siedmioosiową elewacją urozmaiconą czterokolumnowym, korynckim portykiem, dźwigającym belkowanie, gzyms koronujący oraz attykę. Portyk na planie elipsy. Po stronie ogrodu trójboczny ryzalit zamykający salon. Elewacje boczne urozmaicone parterowymi przybudówkami. Wnętrza o układzie dwutraktowym z hallem i salonem na osi. Wystrój wnętrz to klasycystyczne sztukaterie i stolarka. W salonie neorenesansowy strop belkowany. Pałac cieszy się niezwykłą starannością wykończenia kojarzoną z twórczością architekta.

Park

Park.

Inne

Zdjęcia archiwalne z 1984 roku - J. Rutowski.