Żagań - Pałac Lobkowitzów

Stan obecny

Obiekt położony w południowo-wschodniej części Żagania, przy ulicy Szprotawskiej 4. Najokazalszy i największy gmach przy tej ulicy. Obecny wygląd nie jest pierwotny; pałac był kilkakrotnie przebudowywany i remontowany. W latach po wybudowaniu pałacu, spełniał funkcję mieszkalną, dziś natomiast pełni jedynie funkcje kulturalne i publiczne jako Żagański Pałac Kultury. Stoi on między szeregiem bloków mieszkalnych, nad brzegiem rzeki Bóbr. Otoczony jest rozległym parkiem krajobrazowym.

Historia

Pałac został wzniesiony na miejscu średniowiecznego zamku Piastów z przełomu XIII i XIV wieku, a dokładniej 3 metry wyżej. Historia tego zabytku łączy się z Księstwem Głogowsko-Żagańskim. W roku 1627 Święty Cesarz Rzymski Ferdynand II sprzedał księstwo żagańskie czeskiemu księciu, dowódcy i politykowi, Albrechtowi Wallensteinowi. Z inicjatywy Wallensteina rozpoczęła się budowa rezydencji obronno-reprezentacyjnej (palazzo in fortezza ), którą zaprojektował Wincenty Boccaccio. Jego projektem była wielka, czteroskrzydłowa budowla z trzema cylindrycznymi bastejami w narożach, otoczona fosą. W planie nawiązywała do gotyckiego zamku, a formą architektoniczną prezentowała renesansowy typ rezydencji obronnej z XVI wieku. Wiosną 1630 roku rozpoczęło się wznoszenie pałacu. Aby stworzyć odpowiednią perspektywę dla pałacu, Wallenstein nakazał zburzyć 70 domów. W sierpniu 1630 roku prace przy budowie zostały przerwane, gdyż na Żagań naszły oddziały wojsk saskich i brandenburskich. Kontynuacja budowy rozpoczęła się w czerwcu następnego roku. Druga, o wiele dłuższa przerwa, nastąpiła w pięć miesięcy potem. Trwała ona ponad 40 lat. Powodem była śmierć księcia. Został on zamordowany w 1634 r. w mieście Cheb. W 1646 r. księstwo stało się własnością księcia Vaclava Eusebiusa von Lobkowitza. To właśnie on w 1670 r. podjął się kontynuacji budowy pałacu. Tym razem projektantem był Antonio della Porta, który zmienił nieco projekt Boccaccia tak, aby przypominał rodową siedzibę Lobkowitzów w Roudnicy. Projekt Antonia della Porty ukazywał budowlę jako czteroskrzydłową, z niskim skrzydłem parawanowym, które zamyka dziedziniec od strony południowej. W 1674 r. zakończono budowę skrzydła północnego, na przełomie 1678 i 1679 – skrzydła zachodniego, a w 1693 roku – skrzydła wschodniego. Lobkowitz, w 1786 roku, sprzedał księstwo żagańskie księciu Kurlandii – Piotrowi Bironowi. Ten powierzył prace przebudowy pałacu swojemu szwagrowi – Christophowi Johannowi Friedrichowi hrabiemu von Medem, który części pomieszczeń nadał klasycystyczny wystrój sztukatorski, który częściowo zachował się do naszych czasów. Okres panowania najmłodszej córki Birona, Doroty de Talleyrand-Perigord, księżnej de Dino, był czasem największego rozkwitu miejscowej rezydencji.
W końcu lat czterdziestych XIX w. rozebrano południowe, parawanowe skrzydło pałacu, a wjazd na dziedziniec poprzedzono dwoma podjazdami, między którymi usytuowano nową oranżerię, wzniesioną w 1847 roku. Wnętrza pałacu otrzymały wówczas nowy wystrój.
W latach 1972-1983 przeprowadzono prace konserwatorskie, po czym Pałac Lobkowitzów przekształcono w Żagański Pałac Kultury

Park

Park z przełomu XVII i XVIII w.

Inne

Oranżeria z rampami z poł. XIX w.