Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Kożuchów
2018, zdjęcie Andrzej Kwasik
Miniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura KożuchówMiniatura Kożuchów

Zdjęcie archiwalne

Miniatura Kożuchów
Zdjęcie Joanna Kwoka

Kożuchów

Freystadt in Schlesien, Cosuchowia

Województwo:lubuskie
Powiat:nowosolski
Gmina:Kożuchów
Rodzaj obiektu:Zamek

Rejestr zabytków

Obiekt:zamek, nr rej.: 96 z 16.04.1958

Stan obecny

Obiekt jest siedzibą Kożuchowskiego Ośrodka Kultury i Sportu "Zamek".

Historia

Zamek został posadowiony na wzniesieniu otoczonym bagnistymi łąkami. Obecnie wznosi się w północnej części miasta, z którym pierwotnie łączyły go wspólne fortyfikacje. W latach 60-tych XX w. przeprowadzono badania terenowe, dzięki czemu dzieje jak i rozwój przestrzenny warowni są nam bliżej znane. Początkowo w tym samym miejscu funkcjonował gród drewniano ziemny, na południe którego rozwinęła się osada. Uzyskała ona w roku 1273 prawa miejskie. Fundacji murowanego zamku w miejscu wcześniejszego grodu dopuścili się książęta głogowscy. Budowa datowana jest na drugą połowę XIV w., na pewno musiała się skończyć przed 1415 rokiem. Po przejęciu tych terenów przez koronę czeską zamek był dzierżawiony. Na lata 1491-1506 przypada okres kiedy warownia była lennem Jana Olbrachta i kolejnych władców polskich. W okresie nowożytnym zamek przechodził wzloty i upadki. W latach 80-tych XVII wieku zamek znajdujący się w kiepskim stanie przeszedł w posiadanie zakony karmelitów, którzy podjęli się jego przebudowy na potrzeby własnego zgromadzenia. W roku 1705 od południowego zachodu do założenia została dobudowana kaplica. Po likwidacji zakonu w budowli mieściła się zbrojownia wojska a w roku 1870 obiekt został przekazany gminie ewangelickiej. W latach 1974-84 przeprowadzono kompleksową restaurację zabytku adaptując go jednocześnie do celów kulturalnych.
Pierwotne założenie składało się z czworoboku murów obwodowych. Przy narożniku południowo wschodnim zlokalizowana była wolnostojąca wieża. W kurtynie południowej na zachód od wieży zlokalizowano wjazd główny do założenia. Był on poprzedzony mostem przesuniętym w stronę zachodnią w stosunku do obecnego mostu. Przy kurtynie wschodniej wznosił się trójdzielny dom mieszkalny o wymiarach 12 m/26,5 m. W narożniku północno zachodnim umieszczony był drugi, mniejszy budynek. W XVI i XVII w. miało miejsce wiele prac budowlanych odmieniających formę zamku. Zbudowano wysunięty poza lico muru obwodowego budynek bramny z przedbramiem. Wolnostojąca wieża została wtopiona w skrzydło zachodnie, a na osi wjazdu zbudowano skrzydło północne. Wieża została nadbudowana ośmioboczną częścią i zwieńczona barokowym hełmem. Dziedziniec wewnętrzny został wyposażony od strony północnej i południowej w podcienia arkadowe. Całe założenie zostało również sprzężone fortyfikacjami z miastem.

Inne

Założenie urbanistyczne miasta Kożuchów objęte jest ochroną Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, a duża część miasta znajduje się w tzw. "strefie ochrony konserwatorskiej".
Mury obronne z basztami, XIII-XVI w., nr rej.: 95 z 16.04.1958
Zabytki to m.in.:
Kożuchowski Ratusz wybudowany w stylu późnogotyckim w roku 1489, wielokrotnie przebudowywany. W XIX w. nadano mu charakter neoklasycystyczny. W czasie II w. ś. zniszczony, zostaje odbudowany na reliktach północnej ściany gotyckiej i XIX-wiecznej neoklasycystycznej ściany wschodniej.
Kościół parafialny pw. Oczyszczenia NMP z XIII w., wielokrotne przebudowy. Główna bryła kościoła w stylu gotyckim, wieża i jej dach w stylu barokowym, a sklepienie nawy oraz prezbiterium przebudowano w epoce renesansu.
późnogotycki kościół pw. Świętego Ducha, zbudowany z kamienia polnego i cegły, założony jako kościół szpitalny w XIV wieku.
Ruiny zespołu pałacowo-dworskiego (portal w stylu barokowym) wraz z parkiem, kordegardą pałacową, zabudowaniami folwarcznymi z XIX w. i bramą folwarczną.
Lapidarium z XVII w. z ponad 200 zabytkowymi płytami nagrobnymi.
Zabytkowe kamieniczki w starej części Kożuchowa z XVI ? pocz. XX w.
Mury obronne ? pierwszy wieniec murów powstał na przełomie XIII i XIV w., a otaczała go szeroka fosa. W XV w. został wzniesiony cały pierścień fortyfikacji, do miasta wjeżdżało się przez trzy, później 4 bramy. Obecnie zachowała się trzykondygnacyjna kamienna baszta bramy krośnieńskiej. Wieża kościoła ewangelickiego ? pozostałość jednego z sześciu "kościołów łaski".


tekst: koci pazurek 2010

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Karol Barsolis Turysta Kulturowy 5 lat i 7 miesięcy temu
Zamek książąt żagańsko– głogowskich to perła, wśród w.w opisanych ,to wyjątkowy zabytek w skali lubuskiego . Zamek w Kożuchowie wzniósł ( w XIV w ) żagański książę Henryk IV – zwany Wiernym.
Zamek stanowi atrakcje turystyczna regionu i dla każdego prawdziwego szanującego się turysty .
Obecnie w zamku znajduje się Centrum Kultury „ Zamek „ Pałac Kultury i sale konferencyjne dla gminy .
Województwo lubuskie to kraina wina i miodu , to region warty zachodu