Skatalogowanych zabytków: 11372
Zarejestruj się

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Grzegorz Prochowicz

Niemirówek

Województwo:lubelskie
Powiat:tomaszowski (lubelski)
Gmina:Tarnawatka
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:dworski, XIX/XX w., nr rej.: A/350 z 20.03.1989

Stan obecny

Dwór drewniany rozebrany w 2007 r. Teren dworski w rękach prywatnych. W miejscu dawnego dworu powstaje nowy budynek.
Po II wojnie św. była we dworze funkconowała szkoła. Resztki parku dworskiego.

Historia

Dwór z przełomu XIX i XX w.

Najstarsze wzmianki dotyczące Niemirówka pochodzą z 1507 roku. Na początku XVI wieku wieś została objęta kolonizacją wołoską, prowadzoną przez Oleśnickich herbu Radwan w swej włości łabuńskiej. Włość tę uzyskali w spadku od Łabuńskich herbu Zagłoba.
Jan z Oleśnik w 1535 roku wymieniany jest jako właściciel Niemirówka, kiedy to rozgraniczono wsie królewskie Werechanie i Tarnawatkę od wsi ziemiańskich Niemirówka i Krynic. Jan z Oleśnik, podżupnik bocheński, ożeniony był z Katarzyną Rogaliną.
W 1569 roku król oddał Krynice i Niemirówek Marcinowi i Andrzejowi Oleśnickim w drodze zamiany za wsie Damianice i Turów.
W 1578 roku jako właściciela wsi wymienia się Marcina Oleśnickiego, podsędka ziemskiego bełskiego. Z Marcinem Oleśnickim należy łączyć budowę grobli w Niemirówku w latach 1583 ? 84, co wiązało się zajęciem pastwisk i łąk należących do Jana Zamoyskiego. Być może przy grobli wybudowano jakąś budowlę uważaną za zameczek.
Pod koniec XVI wieku Jan Zamoyski sądził się z Oleśnickim o zabór mienia i Niemirówek w latach 1603 ? 1627 przeszedł w ręce Zamoyskich.
W roku 1627 wieś przeszła na powrót w ręce Oleśnickich. W XVIII wieku i XIX nastąpił proces rozdrobnienia własności, który nasilił się na początku XIX wieku.
Na przekazie kartograficznym z 1801 Niemirówek jest niepodzielnym, jednolitym majątkiem, chociaż posiadał dwa dwory. Jeden z nich o powierzchni 370 morgów ( w tym 270 morgów gruntu i 100 morgów lasu) należał do Florentyny Głogowskiej, drugi folwark należał do Onufrego Głogowskiego i posiadał 550 morgów użytków i 600 morgów lasu. Wieś natomiast posiadała w 1827 roku ponad 60 domów i ponad 300 mieszkańców.

W aktach hipoteki z dnia 18 grudnia 1801 roku został dokonany wpis, że dobra Niemirówka zostały podzielone pomiędzy Feliksa Ignacego Głogowskiego a Teklę z Głogowskich Liniewską. Po kilku latach majątek uległ dalszym podziałom rodzinnym, a także trafił do rąk właścicieli okolicznych dóbr. Po śmierci Tekli z Głogowskich Liniewskiej, dnia 25 listopada 1822 roku, część jej majątku przeszła na własność córki Antoniny Liniewskiej Staniszewskiej. Nowa właścicielka ograniczała działalność gospodarczą w dobrach wyprzedając majątek, a szczególnie ziemię.
Dnia 18 czerwca1832 roku część majątku została odsprzedana Norbertowi Głogowskiemu, właścicielowi majątku Krynice - Kryniczki. Pozostałe dobra Antonina Liniewska odsprzedała za sumę 78500 złp Alojzemu Korczyńskiemu. Majątek był w posiadaniu Korczyńskich do 6 czerwca 1863 roku, kiedy to syn Alojzego Juliusz Korczyński sprzedał go Józefowi Paszkowskiemu.
Do końca dziewiętnastego wieku Niemirówek jeszcze dwukrotnie zmieniał właścicieli. W roku 1880 Józef Paszkowski sprzedał Niemirówek Ignacemu i Antoniemu Bogusławskim, a w 1905 roku odziedziczyła go Anna Prochowicz z domu Bogusławska.

Podobne koleje losu przechodził również sąsiadujący folwark Niemirówek. Posiadłość ta była własnością Onufrego Głogowskiego. W okresie międzywojennym należał do Czesława Bełdowskiego. Właściciel ten dbał o rozwój gospodarczy majątku. Około 1930 roku budowlana firma żydowska z Komarowa wybudowała stodołę, oborę i piwnicę przy dworze. Obszar majątku w tym czasie wynosił około 300 ha. Właściciel wraz z rodziną przebywał w majątku przez cały okres II wojny światowej. Wyjechał stąd dopiero po zakończeniu parcelacji przeprowadzonej w 1944 roku. Wkrótce budynki dworskie rozebrała miejscowa ludność. Z dawnych zabudowań dworskich pozostały jedynie dwa budynki mieszkalne służby folwarcznej zbudowane około 1930 roku i drewniany dwór rozebrany w 2007 r, do którego 1 września 1944 roku wprowadziła się szkoła. Resztę dawnej siedziby użytkują indywidualni rolnicy.
Pewną sensacją były prace wykopaliskowe w Niemirówku prowadzone w sierpniu 1995 roku na rozległym wzniesieniu ?Zamczysko?. Miały na celu weryfikację przekazu lokalnej tradycji o stojącym tam zamku Kazimierza Wielkiego.
Fundamenty odsłoniętej budowli wskazują jednak nie na wiek XIV lecz na wiek XVI i XVII (prawdopodobnie budowlę trzeba łączyć z pierwszymi właścicielami ? rodem Oleśnickich).

Opis

Budynek drewniany.

Park

Park z 2. poł. XIX w.

tekst: Mariusz Dolhan 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.