Maziarnia Strzelecka

Stan obecny

Pałac podlega Nadleśnictwu Strzelce.

Historia

Pałac myśliwski Zamoyskich z 1903 r.

Pierwsza wzmianka o miejscowości Strzelce pochodzi z roku 1628 kiedy to jej dzierżawcą był wojewoda bełzki Rafał Leszczyński. W 1765 r. dzierżawca starostwa dubieńskiego, do którego należały dobra Srzelce, był generałem artylerii litewskiej Eustachy Potocki.
Kolejnym dzierżawą w 1770 roku był Adam Chłoniewski, kontenol brzeski, a w 1771 roku Celestyn Czaplic, podkomorzy łucki.
Rząd Królestwa Polskiego w dn. 3 lutego 1834 r. sprzedał dobra strzelecki Józefowi i Karolinie z Morczewskich Iżyckim, herbu Bończa. Od Iżyckich nabył je Witold hrabia Polebyło herbu Trzywdar w dniu 12 czerwca 1956 roku.
Dnia 12 sierpnia 1875 roku dobra strzeleckie nabył Józef hrabia Zamoyski i w 1877 roku odsprzedał Ordynacji Zamojskiej. W skład Ordynacji Zamojskiej dobra Strzeleckie wchodziły do 1936r kiedy to w dniu 17 września Nadleśnictwo Strzelce zostało sprzedane Skarbowi Państwa na cele ?Akcji oddłużeniowej? Ordynacji Zamojskiej. Zgodnie z powyższym cała nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa ze wszystkimi budynkami z wyłączeniem jedynie umeblowania i urządzenia pałacu myśliwskiego, nadleśnictwa i kancelarii leśnictwa oraz inwentarzy martwych.
Budowę pałacu ?Myśliwskiego? rozpoczęto w 1903 roku i już w listopadzie tego roku zakończono roboty murarskie. Pomimo sukcesywnie prowadzonych prac wykończeniowych już w 1909 r. pałac musiał ulec przebudowie ze względu na nieprawidłowe posadowienie. Teren wokół pałacu pierwotnie nie został odwodniony i wody gruntowe zaczęły zagrażać murom budowli. Przebudowa prowadzona była przez warszawskiego architekta Jana Heuricha, który zaprojektował również dębowy kominek w dużej sali.
Jednakże pałac niedługo lśnił pełnym blaskiem swej świętości. Już w lipcu 1915 r. przemarsz wojsk rosyjskich spowodował znaczne straty, zniszczono meble i wyposażenie pałacu. Kolejny przemarsz wojsk, tym razem austriacko - węgierskich w sierpniu 1915 r. przyniósł dalsze zniszczenia. Ze zniszczeń tych pałac nie podniósł się już nigdy, brak bowiem informacji o nowych zakupach czy też pracach przy porządkowaniu pałacu.
Pismo z sierpnia 1922 r. skierowane do Zarządu Głównego Ordynacji Zamojskiej informuje o powoli postępującej dewastacji pałacu. Blacharka, a zwłaszcza rynny wymagały natychmiastowej naprawy. Ponadto lekko zarysowały się mury zewnętrzne południowego skrzydła. W 1923 roku pałac został wydzierżawiony przez Spółkę Zamojską Przemysłu Drzewnego. Obiekt przedstawiał się wówczas żałośnie.
W związku z mającą nastąpić sprzedażą Nadleśnictwa Strzelce skarbowi Państwa, zobowiązano się zgodnie z porozumieniem usunąć z pałacu herbowe klamki i zastąpić je zwykłymi. Usunięciu podlegała także boazeria ze ścian w dużej sali, gdzie pozostawiono jedynie kasetony, strop oraz dębowy kominek na całej wysokości.
Zieleń przy pałacu powstała dopiero pod koniec lat 20-tych. Pismo Zarządcy Ordynacji z dnia 31 marca 1928 r. donosi o wydaniu zgody na zmianę gruntów przy pałacu, zajmowanych dotychczas przez stróża pałacowego pod kartofle, w celu ozdobienia terenu przy pałacu trawnikiem i grupami drzew.
Ordynat na polowania przyjeżdżał tylko zimą. Nie były to duże polowania, najwyżej na kilka sań. Od 10 lat obiekt nie jest wykorzystywany. Jedynie okazjonalnie odbywają się tam wesela i przyjęcia. Jedno wesele okoliczni chłopi pamiętają doskonale. Swą córkę wydawał za mąż I sekretarz Komitetu wojewódzkiego PZPR w Chełmie.
Dziś pałac podlega Nadleśnictwu Strzelce.

tekst: Mariusz Dolhan 2011

Park

Park krajobrazowy z 3 alejami z XIX i pocz. XX w.