Krzyżowa

Stan obecny

Historia powojenna jest prosta ... Przejęty przez Państwo Polskie majątek stał się PGRem i korzystał z tej siedziby do swego upadku . Później obiekty przykładnie niszczały .

12 lipca 1989 roku spotkali się tu szefowie rządów : - niemieckiego kanclerz H. Kohl i - polskiego premier T. Mazowiecki. Powołano Fundację Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego, którego honorową przewodniczącą została Freya von Moltke, od lat mieszkająca w USA. Fundacja stała się właścicielem kompleksu pałacowego
1 lipca 1994 roku powołano tu Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży.
Obecnie , na bazie pałacu i zabudowań gospodarczych folwarku funkcjonuje tu Międzynarodowe Centrum Konferencyjne z dobrej klasy hotelem , restauracją . Organizowane są tu imprezy szkoleniowe , eventy , imprezy okolicznościowe , szkolenia – z szeregiem atrakcji towarzyszących .

Historia

Pałac zbudowany w latach 1712–1726 dla Sigismunda von Zedlitz und Leipe najprawdopodobniej według projektu Felixa Hammerschmidta , na bazie XVIwiecznego dworu .
3 września 1867 roku pałac nabył od Emmy von Dresky generał Helmut Bernhard von Moltke.
Przebudowany został w latach 1868-1869 wg projektu berlińskiego architekta Godekinga.
W rodzinie Moltke pałac pozostał aż do II wojny światowej.
Ostatnią właścicielką była Freya von Moltke - żona ostatniego męskiego potomka rodu von Moltke.
Następna przebudowa miała miejsce w latach 1891-1900 .
W latach 1992-1997 przeprowadzono kompleksowy remont i rewaloryzację pałacu .

Rodzina von Moltke była wysoce zasłużoną i znaczącą rodziną zarówno w końcowych dziejach Państwa Pruskiego , jak i rodzącej się Rzeszy Niemieckiej . W czasach III Rzeszy –  Helmuth James von Moltke owładnięty ideą innych Niemiec utworzył w 1940r. organizację zwaną „Kręgiem z Krzyżowej” - o charakterze opozycyjnym , która zorganizowała nieudany zamach na Adolfa Hitlera  przeprowadzony 20 lipca 1944r. w Wilczym Szańcu przez pułkownika Clausa von Stauffenberga .
Za w/w działalność Helmuth James von Moltke został powieszony 23 stycznia 1945r.

Opis

Pałac w Krzyżowej to budowla neobarokowa usytuowana na skarpie, nad dawnym korytem rzeki Piławy , wysoko podpiwniczona, dwukondygnacyjna , wzniesiona na planie prostokąta , nakryta dachem mansardowym z lukarnami . Fasada pałacu ma jedenaście osi i czteroosiowy pseudoryzalit . Do wejścia głównego prowadzą kamienne, zwężające się schody z żelazną, kutą balustradą i półkolisty podest wysokiego parteru . Wnętrza są dwutraktowe na wszystkich kondygnacjach .

Przed pałacem niegdyś stało popiersie cesarza Wilhelma I, ale zaginęło w latach 1959-1960. Były także przed wejściem na kamiennych płytach dwie XVIII-wieczne spiżowe armaty.
Na teren byłego majątku wchodzi się przez dużą bramę. Na jej filarach przed wojną stało dwóch wykutych z brązu szermierzy. 

Park

W latach 1867-1892 powstał przy pałacu park, a w nim cmentarz rodowy i mauzoleum zbudowane w 1869 roku na szczycie Góry Kaplicznej.

Inne

W Rejestrze Zabytków :

W Rejestrze Zabytków :

- zespół pałacowy, XVII-XIX:
- pałac, nr rej.: A/4257/915/WŁ z 31.12.1982
- park, nr rej.: A/4255/1168/WŁ z 28.03.1986
- folwark, 1 poł. XIX, nr rej.: A/4254/1281/WŁ z 20.12.1989:
- 5 budynków mieszkalnych
- stajnie
- owczarnia-obora
- budynek inwentarski
- stodoła
- wozownia
- waga, ob. ruina (nie istnieje)
3 bramy, 1 ćw. XVIII (2 bramy ob. nie istnieją)

- cmentarz ewangelicki rodziny von Moltke, 1870, nr rej.: A/4256/936/WŁ z 28.07.1983