Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Maciej SztorcOlga Krysa

Kawęczyn

Województwo:lubelskie
Powiat:świdnicki (lubelski)
Gmina:Piaski
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:dworski, XVIII, ok. 1830, XX w., nr rej.: A/721 z 20.06.1977

Stan obecny

Do niedawna Dom Pomocy Społecznej.
Dwór wystawiony na sprzedaż.
Remontowany.

Historia

Wieś i folwark w Kawęczynie leżą w górnej części doliny rzeczki Stoki, która wypływa ze źródeł na obrzeżach gminy Paski zwanych Baranówką, spływając przez Kawęczyn, Bystrzejowice, Wierzchowiska do Wieprza.

Historia tej miejscowości zaczyna się prawdopodobnie na przełomie XVI i XVII w., w okresie kiedy tworzyły się majętności polskiej szlachty na Lubelszczyźnie. Z dokumentów sądowych wynika, że w końcu XVIII w. i w początkach XIX w. właścicielem dóbr ziemskich obejmujących ziemie w Bystrzejowicach, Kawęczynie i Wierzchowiskach, był pisarz koronny króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i inspektora wojsk polskich podczas Insurekcji Kościuszkowskiej ? Jakub Rzewuski. Po jego śmierci majątek ten podzielono w 1820 r. pomiędzy czterech synów. Właścicielem dworu w Kawęczynie i folwarku w pobliskich Bystrzejowicach został Benedykt Rzewuski, który w 1823 r. przekazał go swojej córce Brygidzie Kossakowskiej, babci słynnej Henryki Pustowójtówny i jej mężowi Marianowi. Nowi właściciele tej majętności zamieszkali w Wierzchowiskach. Natomiast dobra kawęczyńskie sprzedano w 1838 r. Józefowi Polikowskiemu, a od 1839 r. w ręce wdowy Ludwiki Polikowskiej-Chęcińskiej.

Istniejący dwór w Kawęczynie musiał powstać przed 1830 r. i był zbudowany przez Rzewuskich ? Jakuba i jego syna Benedykta. Z dokumentów sądowych wynika, że właścicielem dworu i dóbr w Kawęczynie od 1878 r. został August Karol Tuszyński, a po nim Karol Adam i Wanda Tuszyńscy i ich matka Jadwiga Wybranowska, a potem jeszcze Maria Wanda Augusta z Tuszyńskich Wołczyńska. Jej były mąż Jan Jerzy Wołczyński zamieszkujący w Olkuszu starał się o część Kawęczyna, ale sąd odrzucił jego pozew. Następnie całością dóbr kawęczyńskich z dworem od 9 października 1925 r. dysponował Karol Adam Tuszyński, a po nim od Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego 19 listopada 1930 r. kupił Marian Stanisław Kiciński, syn Mieczysława z Białopola, Żmudzi i Teresina koło Hrubieszowa, który gospodarzył tu do 1944 r. Żona Mieczysława Kicińskiego to Maria Mirska, aktorka i śpiewaczka warszawska, która rzadko zaglądała do Kawęczyna. Podczas okupacji majątkiem zarządzał hitlerowiec Kerner z załogi obozu w Trawnikach, który przywłaszczył sobie srebra herbowe rodu Rzewuskich, dywany i inne zabytkowe przedmioty Kawęczyna. Dwór w Kawęczynie po wojnie został upaństwowiony. W 1999 r. został sprzedany prywatnemu właścicielowi.

Park

Park z 1830 roku, przekomponowany na pocz. XX w. przez S. Celichowskiego.

Inne

Czworak i spichlerz z 1830 roku.

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.