Golejewo

Stan obecny

Własność J.S.T. albo miejscowego Gospodarstwa Rolnego.
Mieszkania

Historia

Dwór z 2 poł. XIX w.
Wieś od XV w. stanowiła własność szlachecką. W 1557 r. właścicielami byli Golejewscy. Szlachcic Golejewski posiadał półtora łana osiadłego. W 1577 r. Golejewo wchodziło w skład parafii w Kościeszkach. Wieś bardzo ucierpiała w czasie wojen szwedzkich. Straty wojenne dotyczyły też narzędzi rolniczych. W 1659 r. nie było żadnego pługa do uprawy ziemi; 2 półwłóczki gruntu uprawiało jedynie dwóch zagrodników. Właścicielami Golejewa byli Kościesze. Od XV w. stanowiła ona własność szlachecką. Wśród właścicieli w XVI w. wzmiankowani byli m.in. Golejewscy. W 1532 r. Marcin Golejewski wystepował jako arbiter w sporze pomiędzy Dorotą Popielewską, dziedziczką w Mirosławicach, a jej córką Agnieszką. W tym samym roku kmiecie i sługi dziedzica z Mirosławic wyrąbali w Golejewie 60 dębów, o co pozywany był Michał Mirosławski. W 1534 r. był on także właścicielem części Golejewa, na którym zapisywał posag swej żonie Annie, córce Jana Zagórskiego. W XVII w. właścicielami wsi był ród Kościeszów. W okresie zaborów mieszkańcy Golejewa aktywnie uczestniczyli w zrywach wolnościowych: powstaniu listopadowym, Wiośnie Ludów oraz powstaniu styczniowym i wielkopolskim na początku XX w. W 1794 r. właścicielem wsi był Antoni Potocki z Potoka herbu Pilawa, który z nieznanej z nazwiska żony miał syna Stanisława oraz trzy córki: Zuzannę zamężną z Jakubem Skąpskim, Joannę zamężną z N. Gzowskim i Edytę zamężną z Franciszkiem Zabłockim h. Łada. Majątek w Golejewie odziedziczyli Franciszek i Edyta, którzy mieli synów: Ignacego i Teofila. Po śmierci Edyty Franciszek Zabłocki około 1840 r. ożenił się z jej kuzynką, Józefą Potocką (1820-1882), z którą miał syna Władysława (1841-1904). Ten odziedziczył majątek, a w 1883 r. w klasztorze częstochowskim ożenił się z Marią Sikorską herbu Lis (1863-1945) z Wielkiego Bodzanowa w Królestwie Polskim. W tamtym czasie wieś posiadała już miano "dóbr rycerskich" i stanowiła dominium liczące 1765 mórg ziemi, 9 domów, 135 mieszkańców, w tym 14 ewangelików. Władysław Zabłocki zmarł w 1904 r. a majątek przejął jego syn Józef (1884-1944), który gospodarzył tu do 1939 r. Pozostałymi dziećmi Władysława i Marii byli: Wacław (1885-1944), Mieczysław (1888-1933), Walenty (1889-1947), Jadwiga (1893-1945) i Stefania (1895-1983). Córki zamężne były za Wieszczyckim herbu Grzymała i Sobolewskim h. Ślepowron. W 1926 r. majątek liczył 375 ha, w tym 300 ha ziem uprawnych i przynosił czysty dochód gruntowy w wysokości 1993 talary. W latach 1939-45 wieś nosiła nazwę Hofstadt. Niemieckim zarządcą został niejaki Kurz, który pozwolił pozostać w pałacu właścicielce z dziećmi (córką?). Po wojnie pałac Zabłockich uległ przebudowie, zmieniono drewniane konstrukcje, nadbudowano piętro. Obecnie budynek w niczym nie przypomina pierwowzoru.
Opracowanie na podst. dostępnych źródeł, badań terenowych i informacji od pana Adama Lecha Kempy.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Budynek piętrowy, na skutek remontów i przebudowy całkowicie pozbawiony cech stylowych. niegdyś wzniesiony na planie odwróconej litery "C", w dłuższej osi W-E, fasadą zwrócony na południe.

Park

Niewielki, zdewastowany park z XIX w. zachowanym częściowo starodrzewem, o pow. zaledwie 0,48 ha. Park zajmuje fragmenty wielu różnych działek ewid. (Geoportal, 16/01/2018 r/)

Inne

Zabudowania folwarczne z XIX i XX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011