Tonowo

Stan obecny

Dom Pomocy Społecznej

Historia

Dwór z 2 ćw. XIX w.
Pierwsza wzmianka o wsi Tonowo pochodzi z 1521 r. Wtedy to przystąpiono do działów, między innymi i tej wsi. Wspomina się również w 1523 r., że kmiecie z ról dziedzicznych na Tonowie płacili zobowiązania proboszczowi z Żernik. Wśród właścicieli tonowskich dóbr wymieniani są w 1577 r. Swiątkowscy i Milewscy, w 1773 r. Płaczkowscy, następnie Maciej Rynarzewski (1793 r.), Skrzydlewscy (do 1840 r.), Zabłoccy (do 1860 r.) i Szumanowie. W 1902 r. utworzono tu pierwszy Dom Pomocy Społecznej, który istnieje nieprzerwanie do czasów obecnych. Dwór w 1913 r. został rozbudowany. Skrzydło południowo-wschodnie budynku wyburzono w 1990 r.

Park

Park z XIX w. o pow. 5,4ha. Za dworem park ten łagodnie opada w kierunku Jeziora Tonowskiego, przez które przepływa rzeka Welna (dopływ Warty), a którego atrakcją (oprócz trzcinowego obramowania) jest urokliwa wyspa oczarowa, do której można dopłynąć promem. Drzewostan parkowy tworzą jesiony wyniosłe, lipy drobnolistne, klony pospolite oraz robinie akacjowe. Nestorami tonowskiego parku otoczonego wielką troską przez użytkowników są dwie lipy drobnolistne o obw. w pierśnicy 480 i 530cm, które potęgują wartości przyrodnicze tej malowniczo położonej enklawy zieleni.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011