Stablewice

Stan obecny

Własność ANR, w dzierżawie: Gospodarstwa Rolnego STABROL

Historia

Dwór z 1852 r.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1409 r., następnie w 1423 r. wymieniana jest jako własność rycerska, właścicielami byli m.in. Klawko z Czarża i Hannos ze Słoszew. Historyczne nazwy wsi to: 1409 r. - Stebin, 1417-9 r. - Cleyne Stabe, Steben, Stebyn, Stebin, 1484 r. - Steblowycze, Stawlowicze. Na przestrzeni wieków XVI i XVII była własnością szlachecką i należała m.in. do rodziny Wolskich. W 1557 r. był to Stanisław Wolski. Jedyna znaleziona wzmianka z tego okresu dotyczy zapisania 2 tys. florenów przez Stanisława Wolskiego (syna?) przyszłej żonie Katarzynie Jeżewskiej (w 1620 r.). Brak danych o późniejszych właścicielach majątku i dworu, wybudowanego w poł. XIX w. i później przebudowywanego. Po 2 wojnie światowej ziemie majątku przejął PGR, a po przekształceniach 89/90 obecna firma rolna.

Opis

Dwór późnoklasycystyczny. Budynek murowany z cegły, otynkowany. Parterowy z pięterkiem strychowym (XIX / XX w.), na piwnicach sklepionych kolebkowo. Wzniesiony na planie prostokąta, z trzema nieznacznymi ryzalitami od frontu i jednym na osi elewacji ogrodowej. Układ wnętrza dwutraktowy, częściowo przekształcony. W dwóch pomieszczeniach sufity z rozetami stiukowymi. Elewacja frontowa jedenastoosiowa, a ogrodowa dziewięcioosiowa. Ryzality środkowe zwieńczone trójkątnymi szczytami, poprzedzone tarasami. Dach naczółkowy kryty dachówką, nad ryzalitami dachy dwuspadowe.
Oficyna usytuowana jest w obrębie zabudowań dziedzińca folwarcznego. Zbudowana z gliny i cegły, na podmurówce z kamienia, otynkowana. Na rzucie podłużnego prostokąta, dwutraktowa. W kilku pomieszczeniach stropy belkowane. Dach dwuspadowy kryty eternitem.

Park

Park krajobrazowy z przełomu XIX i XX w. o pow. 1,64 ha, założony w okresie międzywojennym, poprzednio pełnił rolę ogrodu. Przed dworem znajduje się łukowaty podjazd ujęty dwoma bramami. Wokół porośniętej trawą polany rosną szpalery, aleje i zwarte połacie starodrzewu, wśród którego dominują dęby szypułkowe, topole czarne, kasztanowce, robiniie akacjowe, wierzby, brzozy i świerki. Na osi elewacji ogrodowej biegnie aleja, prowadząca przez groblę do płd.-wschodniej granicy parku, łącząca się ze ścieżką biegnącą równolegle do ogrodowej elewacji dworu. We wsch. części założenia znajduje się ładny staw z wyspą pośrodku.

Inne

Oficyna z 1848 r.
Zabudowania gospodarcze z XIX / XX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011