Sosnowo

Stan obecny

Mieszkania.

Historia

Wieś Sosnowo wzmiankowana jest po raz pierwszy w końcu XV w., jako własność rodziny Sosnowskich. Dwór zbudowany został najprawdopodobniej miedzy 1799 a 1824 r., gdy należał do Wojciecha Machczyńskiego. Za jego czasów skomponowano też park dekoracyjny. Po 1865 r. dwór został przebudowany przez ówczesnego właściciela, Adolfa Piwnickiego. Dobudowano do dworu od północy oficynę. Po roku 1945 dwór wraz z zabudowaniami przeszedł na własność Skarbu Państwa i utworzono tu PGR. Dwór zatracił bezpowrotnie wiele swych architektonicznych cech charakterystycznych w związku z przebudowami, które miały miejsce po 1945 i około 1960 r., ponadto całość folwarku została znacznie zdewastowana.

Założenie dworskie znajdowało się po obu stronach drogi Rogowo ? Czumsk Mały i składało się z części reprezentacyjnej (dwór, park) oraz części folwarcznej (rządcówka, spichlerz, czworaki).

Opis

Dwór z 1 poł. XIX w, pozbawiony cech stylowych. Budowla składa się z dwóch części. Główna, a zarazem najstarsza część dworu w Sosnowie zbudowana została na planie prostokąta. Część ta jest murowana, parterowa z dachem mansardowym. Elewacja frontowa skierowana jest w kierunku północno ? wschodnim. Jest ona siedmioosiowa, symetryczna, zaopatrzona pośrodku w drzwi wejściowe oraz mały, zabudowany ganek. Elewacja ogrodowa jest pięcioosiowa. Istnieje duże prawdopodobieństwo, iż przed przebudowami była ona symetryczna do elewacji frontowej jednak nie można tego potwierdzić w materiale źródłowym. Szczytowa elewacja południowa posiada w swej górnej części dwa niewielkie okna doświetlające.
Oficyna została zbudowana na planie wydłużonego prostokąta. Jest ona murowana, parterowa, wysunięta przed elewację ogrodową starej części dworu. Elewacja równoległa do elewacji frontowej dworu (zachodnia) jest jednoosiowa. Przeciwległa elewacja (wschodnia) była najprawdopodobniej analogiczna jednak po wojnie dostawiono do niej segment burząc kompozycję i zacierając pierwotne założenie. Elewacje północna i południowa poprzez przebudowy kompletnie zatraciły swój pierwotny kształt i w tym momencie są nieregularne.

Z godnie z najnowszymi badaniami, wnętrza starej części dworu były zbudowane w układzie dwutraktowym, oficyna zaś była jednotraktowa. Przebudowy z czasów PRL zmieniły kompletnie układ wnętrz i ciężko jest teraz mówić o jakiejkolwiek kompozycji.

Park

Park przy dworze w Sosnowie, założony został najprawdopodobniej w czasie budowy dworu czyli między 1799 a 1824 r. Przekomponowany został w 1905 roku według projektu Stefana Celichowskiego. Park zajmuje powierzchnię około 4 ha. Ma kształt prostokąta, a główną jego osią jest podjazd obsadzony kasztanowcami, wraz z gazonem znajdującym się po zachodniej stronie dworu. Za dworem znajdował się najprawdopodobniej trawnik jednak w dzisiejszych czasach są tam ogródki mieszkańców dworu. W południowej części parku znajdują się dwa stawy z wysepkami i mostkami. W związku z brakiem opieki park kompletnie zdziczał i zacierają się jego granice i granice przyległego lasu.

Inne

Zachowały się także: rządcówka z ok. 1900 roku oraz brama z 2. poł. XIX w.


tekst: Redaktor Druga Połowa 2011