Rozpętek

Stan obecny

Własność prywatna

Historia

Pałac z 1870 r.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1452 r., a kolejna z 1523 r. i dotyczy składania plebanowi z Panigrodu dziesięciny łanowej. Do 1622 r. wieś należała do Grodzkich, potem do Jana Smoguleckiego, Chryzostosa Jezuickiego (1720 r.), Michała Kalkszteina (1771 r.), Stanisława Brodzkiego i Wojciech Rudzkiego (1793 r.), Teodora Dembińskiego (1831 r.), rodziny Mayerów (1863 r.). W latach 1870-1871 Adolf Mayer zbudował tu obecny pałac, wg projektu architekta Wiktora Stabrowskiego z Kcyni. Następnie majątek należał do Wolszlegierów i Langrafów (1905-1945). Po wojnie, w 1946 r. dobra przeszły na własność Skarbu Państwa Polskiego.

.

Opis

Pałac łączy różne formy architektury włoskiej o charakterze willowym. Jest to budynek eklektyczny z elementami późnoklasycystycznymi, murowany z cegły, otynkowany, na podmurowaniu z głazów granitowych, piętrowy na sklepionych piwnicach. Środkowy korpus główny jest prostokątny z przybudówkami po bokach, wieżą przyległą do korpusu głównego i elewacją frontową o podziałach pilastrowych. Wieża jest kwadratowa, dzielona gzymsami na cztery kondygnacje. Posiada dach namiotowy. Czwarta kondygnacja wieży wykonana została w formie galerii widokowej z półkoliście zamkniętymi arkadami. Elewacja ścian zewnętrznych zdobiona jest delikatnie boniowaniem pasowym. Na ogród wychodzi taras z kamiennymi kolumnami jońskimi. Dachy są niskie, czterospadowe, kryte blachą. Przed dworem znajduje się charakterystyczny podjazd.

Park

Park z XIX w. o pow.9,4 ha, którego ozdobą są trzy stawy połączone otwartymi rowami. W latach 1986-87 przeprowadzono gruntowną renowację parku, przywracając mu dawną kompozycję przestrzenną, oczyszczono go z nadmiaru samosiewów, a także założono nowe trawniki. Założenie posiada wysokie walory dendrologiczne, najcenniejszy i najstarszy drzewostan rośnie w pobliżu pałacu, oraz wokół parkowych polan znajdujących się przed frontową, oraz ogrodową elewacją. Spośród kilkuset rosnących tu drzew najliczniej występują jesiony wyniosłe, lipy drobnolistne, dęby szypułkowe, a także buki, klony i wierzby. Na uwagę zasługuje aleja dorodnych kasztanowców, oraz okazy pomnikowe: pięć dębów szypułkowych, oraz lipa drobnolistną o obwodzie w pierśnicy 440cm. W parkowym zaciszu, w pobliżu szpaleru wiekowych lip znajduje się rodzinny cmentarzyk Mayerów.

Inne

Zabudowania gospodarcze z końca XIX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011