Rajgród

Stan obecny

Mieszkania

Historia

Dwór z poł. XIX w
W XIX w. istniał tu folwark, którego właścicielem w latach 40-tych został Kazimierz Koczorowski (1824-1894), syn Tertuliana i Franciszki z Bnińskich h. Łodzia, właściciel dóbr Izabela. Prawdopodobnie to dla niego wybudowano tu obecny dwór, później przebudowywany. W latach 1844-1847 studiował z bratem Adolfem na uniwersytecie w Berlinie, należał do Polskiego Legionu Akademickiego, który wziął udział w powstaniu wielkopolskim. W odecie za tą działalnośc władze pruskie uwięziły go w kostrzyńskiej fortecy. Po powrocie do Księstwa Poznańskiego w 1849 r. został członkiem dyrekcji Kasyna Polskiego i zaczął gospodarzyć w Rajgrodzie, Broniewie i Jeziorkach. Jednakże po jakimś czasie gospodarka go znudziła i zaczął oddawać się polityce. W latach 1870-1873 był posłem na sejm pruski i członkiem Koła Polskiego. W 1871 r. otrzymał od papieża Piusa IX tytuł hrabiego rzymskiego. Niedługo potem wycofał się z życia publicznego i gospodarzył na swoich majątkach, oddał się też pasji bibliofilskiej. Zmarł w 1893 r. przekazując synowi Józefowi Rajgród, Jeziorki, Broniewo i Podgórz, a żonie Marii z Czarneckich folwarki Izabela i Izabelin. Już w wolnej Polsce, po 1920 r. przeprowadzono parcelację majątku, jednym z najbogatszych rolników, którzy nabyli ziemię był Kazimierz Skalski. Po 1945 r. majątek został znacjonalizowany i przejęty przez Skarb Państwa Polskiego.

Opis

Dwór wzniesiony na planie nieregularnym, składa się z dwóch zasadniczych brył. W części płd. jest dwukondygnacyjny, a płn. piętrowy. Elewacje z ozdobnymi kamiennymi pilastrami, częściowo otynkowane, z gzymsem międzykondygnacyjnym i częściowo boniowanymi narożnikami. Wejścia do budynku usytuowane są nierównomiernie, z boku i w płn. szczycie. Dodatkowo elewacje zdobione są falistymi szczytami.

Park

Park z pocz. XX w. o pow. około 1,5 ha. Park jest zaniedbany i posiada nieczytelną dawną kompozycję przestrzenną. Rośnie tu cenny starodrzew okalający śródparkowy staw z wysepką.

Inne

Stodoła.
Kapliczka mur. z cegły
Piekarnia z 1900 r.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011