Skatalogowanych zabytków: 11428
Zarejestruj się
Miniatura Popowo
Zdjęcie Grzegorz Gąsior 2006
Miniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura PopowoMiniatura Popowo

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek KujawaTomasz Młynkowiak

Popowo

Województwo:kujawsko-pomorskie
Powiat:inowrocławski
Gmina:Kruszwica
Rodzaj obiektu:Pałac

Stan obecny

Własność prywatna.
Wcześniej własność AWRSP, w dzierżawie.


Historia

Pałac z 2 poł. XIX w.
Wieś wzmiankowana pod koniec XV w., jako wchodząca w skład parafii w Ostrowie. W 1629 r. Chryzostom Popowski, syn Wojciecha sprzedał cz. wsi Popowo i Ostrowo Janowi Gorzewskiemu za 10 tys. ówczesnych złp., a jego brat Samuel swoją częśc za 5 tys. złp. Na pocz. XVII w. właścicielami wsi byli już Trzcińscy, a w 1636 r. G. Maciej Trzciński. W 1784 r. starosta kruszwicki Tadeusz Gedeon Trzciński kupił majątek obejmujący wsie Ostrowo, Popowo i Orpikowo. W wyniku różnorakich podziałów wieś była sprzedawana, bądź wracała do Trzcińskich. W 1842 r. ich majątek obejmował tylko Ostrowo. Następnym właścicielem Popowa był m.in. Władysław Trzciński, (zm. w 1875 r. w Warszawie). W 2 poł. XIX w. właścicielem skromnego majątku (z obszaru rozległych włości w pow. wągrowieckim i inowrocławskim) został Walenty Prandota Trzciński, syn Józefa i Marii z Borowskich, wnuk Tadeusza. Aresztowany w 1846 r. i zwolniony w 1848 r. Po upadku powst. w 1863 r. osiadł na majątku, a w 1871 r. sprzedał Popowo bratankowi, dr. Tadeuszowi Trzcińskiemu i przeniósł się na stałe do Gniezna. Rodzina Trzcińskich była zasłużoną dla utrzymania polskości tych terenów w latach zaboru. Również i mieszkańcy parafii ostrowskiej wnieśli duży wkład do obrony polskich ziem, popierając inicjatywy dziedzica i zrzeszając się w kółkach rolniczych, które miały na celu utrzymanie ziemi ojczystej w polskich rękach, a także podnoszenie kwalifikacji zawodowej członków. W 1891 r. z inicjatywy Tadeusza Trzcińskiego i ówczesnego proboszcza z Popowa zorganizowano Kółko Rolnicze w Ostrowie. W okresie międzywojennym gospodarzem nadal był T. Trzciński (syn?), majątek liczył wówczas 377 ha gruntów. Po 2 wojnie śwoiatowej został znacjonalizowany i stał się własnością Skarbu Państwa Polskiego. Wchodził w skład Kombinatu Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Kobylnikach, mieścił się tu zakład sadowniczy. W pałacu znajdowała się także szkoła, później stał opuszczony, a obecnie jest własnością prywatną. Dwór w ostatnich latach został pieczołowicie odrestaurowany, z przeznaczeniem na cele turystyczne i hotelowe. Obecnie (2024) od strony północnej dobudowywana jest część piętrowa o szerokości kilkunastu metrów, w której ma się znaleźć (m.in.) duża sala balowa / konferencyjna. .

Opis

Pałac późnoklasycystyczny. Budynek piętrowy, podpiwniczony, wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, z dwupiętrową wieżą umieszczoną niesymetrycznie od strony fasady. Wejście osłania skromny portyk filarowy podtrzymujący balkon.
Autor „Złotej Księgi Ziemiaństwa Polskiego” w 1930 r. pisał: „Położenie Popowa jest nad wyraz urocze: leży ono bowiem nad Gopłem i zalicza się do najpiękniejszych i najbardziej malowniczo położonych majątków nadgoplańskich. Stylowy, renesansowy pałac, wznoszący się na wzgórzu zaledwie 60 m. oddalonem od brzegów Gopła, przypomina położeniem i romantycznością otaczającej go przyrody, słynne cesarskie Miramare nad morzem Adriatyckim.”
Poniżej pałacu, nad brzegiem Gopła nadal znajduje się kąpielisko z pomostem. Trudno powiedzieć, co z tym zrobi nowy właściciel, który prawdopodobnie kupił cały teren wraz z budynkiem należącym wcześniej do kombinatu w Kruszwicy.

Park

Park krajobrazowy z XIX w. położony nad brzegiem jeziora Gopło, na terenie Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia. Piękny i zadbany (w rejonie pałacu), kilkuhektarowy, przechodzący w las otaczający brzegi jeziora, z cennym starodrzewem. Na szczególną uwagę zasługują pomniki przyrody: dwa dęby szypułkowe o obw. w pierśnicy 370 i 364 cm oraz dwie lipy drobnolistne o obw. w pierśnicy 340 i 280 cm. Za pałacem znajduje się zejście do jeziora i niewielka, ładna plaża, otoczona parkowymi drzewami.

Inne

Stajnia, obora, stodoła, spichlerz, dwa budynki gospodarcze, trojak oraz czworaki.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Marek Kujawa3 lata i 11 miesięcy temu
Stan własności pod koniec 2020 r. jest nieznany. Firma chciała pałac sprzedaż, jednak czy tak się stało? Nie wiadomo...