Ostrowąs

Stan obecny

Własność prywatna

Historia

Najstarsza wzmianka dotycząca tej wsi pochodzi z 1185 r. i ma związek z nadaniem jej norbertankom z Płocka, do których miejscowość należała do czasu kasacji zakonu w 1816 r. Dwór wzniesiony został już w 2. poł. XVIII w. Po okresie Księstwa Warszawskiego, w czasach Królestwa Polskiego, Ostrowąs wchodził w skład Ekonomii Raciążek pod zarządem naddzierżawcy Bogatki. Ok. 1866 r. majątek Ostrowąs liczący 489 mórg, o doch. rocznym 604 srebrne ruble otrzymał za zasługi w wojsku cesarsko-rosyjskim generał-lejtnant hrabia de Toll. Oprócz Ostrowąsa dostał folwark Gęsin i majątki w innych guberniach. Wieś w 1827 r. liczyła 208 mieszkańców i 21 domów. W 1880 r. dzieliła się na samą wieś ze 198 mieszkańcami i folwark, w którym mieszkało 86 osób. We wsi w tym czasie była karczma z 15 morgami ziemi należąca do Skarbu Państwa i wiatrak z 25 morgami będący w dzierżawie wieczystej. Majątek będący majoratem generała de Toll liczył w 1881 r. 490 mórg nowopolskich (w 1885 r. - 517 mórg). Oprócz tego we wsi było 777 mórg należących do włościan. Dwór w późniejszym czasie był jeszcze kilka razy remontowany i przebudowywany, m.in. w 1930 r.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich... 1880-1902
Ziemia kujawska pod wzgl. jeograficznym i .... opisana, Maksymilian Borucki, 1882
Prawa zastrzeżone (P.Z.)

Opis

Parterowy dwór klasycystyczny.

Park

Park krajobrazowy z aleją z pocz. XIX w.

Inne

Folwark.
Sanktuarium Maryjne, w skład którego wchodzi kościół pw. Narodzenia NMP, oraz plac położony niedaleko kościoła, na którym umieszczono 20 figur symbolizujących stacje modlitwy różańcowej. Budowę placu rozpoczęto w 1992 r., a jego pomysłodawcą był kustosz sanktuarium ks. Kanonik Jan Matusiak (proboszcz parafii w latach 1978-2006)