Ojrzanowo

Stan obecny

Teren pod zarządem J.S.T.
Mieszkania

Historia

Dwór z k. XIX w.
Ojrzanowo to niewielka wieś leżąca w odległości 3 km na południowy-wschód od Łabiszyna. W dawniejszych wiekach znana także jako Ojrzanów. Jej pierwszym znanym właścicielem był Jędrzej z Łabiszyna. Na początku XVI w. wieś należała do Doroty z Potulic, żony Wacława Zaremby z Kalinowy, kasztelana nakielskiego, która w 1540 r. sprzedała Łabiszyn, Zdziersk, Królikowo, Smerzyn, Dobrylewo, Łubianki, Załachowo, Smogorzewo, Ojrzanowo, Kanię, Mamlicz, Oporowo i inne wsie Januszowi Latalskiemu – wojewodzie poznańskiemu, staroście inowrocławskiemu. Swoje działy w wyżej wymienionych wsiach rezygnował mu także Jan Zaremba z Kalinowy, dziedzic Tuliszkowa. Na pocz. XVII w. właścicielem Łabiszyna i okolic był Andrzej Czarnkowski, wojewoda kaliski, który wyderkował te dobra Zygmuntowi z Grudny Grudzińskiemu. W 1617 r. dobra należały do Zofii z Potulic, wdowie po Andrzeju Czarnkowskim, posesorem zaś był Jan Opaliński, który w 1644 r. nabył całość łabiszyńskich dóbr za 60 tys. złp. Następnie właścicielami wsi byli Gembiccy. W 1763 r. Stanisław Gembicki sprzedał rodowe dobra wraz z Ojrzanowem generałowi Skórzewskiemu za 32,356 złp. Od tego momentu wieś pozostawała w rękach Skórzewskich. Przed końcem XIX w. nie wchodziła w skład Ordynacji Łabiszyn, tylko stanowiła autonomiczny folwark. Około 1880 r. majątek w Ojrzanowie liczył 417,85 ha, w tym 359,67 ha ziem uprawnych, 30,77 ha łąk i pastwisk, 18,28 ha lasów i 9,13 ha nieużytków. Posiadał też miano „dóbr rycerskich” – Rittergut. Do folwarku oprócz dworku i zabudowań folwarcznych należało 5 domów, zamieszkałych przez 100 osób. Pozostały obszar osady Ojrzanowo liczył 124 domy, zamieszkałe przez 839 osób, w tym 780 katolików i 59 ewangelików. Na pocz. XX w. folwark został włączony w skład łabiszyńskiej ordynacji, wraz z Oporówkiem i Smogorzewem. W tym okresie miał 478 ha obszaru, z których wykazywano 3479 marek czystego dochodu gruntowego. Zarządzali nim dzierżawcy, dla których wzniesiony tu został, zapewne pod koniec XIX w. niewielki dworek. W 1930 r. wieś leżała w powiecie szubińskim i liczyła 713 mieszkańców. Areał majątku liczył 430 ha. We wsi był także kowal Sobczykiewicz. W latach 1940-45 jej nazwę zniemczono na Hermannsdorf. W dawnym dworku prawdopodobnie utworzono mieszkania.
Opracowanie własne na podst. dostępnych źródeł i badań terenowych.
Wszystkie prawa zastrzeżone!

Opis

Dwór zachował się do czasów obecnych we względnie dobrym stanie. Jest to parterowa budowla z mezzaninem wzniesiona na planie regularnego prostokąta, fasadą skierowana za płn.-zachód., nakryta łagodnym dachem dwuspadowym. Wraz z reliktami folwarku tworzy urokliwe miejsce, o zachowanej kompozycji przestrzennej z przełomu XIX i XX w.

Park

Pozostałości parku z k. XIX w. Zachowany starodrzew koncentruje się wokół dworu, zaś od strony północnej znajduje się duży staw.

Inne

Obora z XIX w. oraz zabudowania folwarczne z XX w.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011