Buczkowo

Stan obecny

Teren prywatny.

Historia

Dwór z k. XIX w.
Buczkowo to niewielka wieś leżąca w pobliżu drogi nr. 15, łączącej Gniewkowo z Toruniem, położona w odległości 4 km na wschód od Gniewkowa. Wieś znana była już w XV w., kiedy to stanowiła własność królewską i należała do parafii w Gniewkowie. W 2. poł. XVI w. dobra te były zapisane dożywotnio braciom Stanisławowi i Januszowi z Latalic, hrabiom z Łabiszyna. Później zwali się oni Latalskimi, byli właścicielami wielu dóbr w Wielkopolsce i na Kujawach. Pieczętowali się herbem Prawdzic. W 1576 r. wydzierżawiali Buczkowo Sebastianowi Rudnickiemu. W 1590 r. Janusz Latalski scedował dobra swojemu bratu Jerzemu, wojewodzie poznańskiemu. W XVIII w. wśród dzierżawców wymieniany był m.in. Wojciech Sokołowski z żoną Marianną, którym w 1703 r. urodziła się córka Konstancja. Kolejnym dzierżawcą był Maciej Kłączyński. W XIX w. wieś należała m.in. do Jaraczewskich i Kościelskich. W źródłach wzmiankowana jest Marianna Kościelska, która w 1832 r. wyszła za Waleriana Raszewskiego z Sędziwojewa. Później wieś znalazła się w rękach niemieckich, a jej właścicielem został Friedrich Nehring (1819-1869), ożeniony z Matyldą Nast. Kolejnym dziedzicem był Kacper Klawitter, ożeniony (ślub w 1868 r.) z Idą Becker. Prusacy utworzyli w Buczkowie dominium, które około 1880 r. liczyło 988 mórg. Było tu 8 domów z 78 mieszkańcami (31 ewangelików, 47 katolików: 27 analfabetów). Na początku XX w. wieś uległa częściowej parcelacji, a w 1926 r. właścicielem majątku był Jerzy Sołtysiński. Areał gruntów liczył wówczas 236 ha, w tym 208 ha ziemi uprawnej, 22 ha łąk i pastwisk, a także 4 ha wód. Czysty dochód gruntowy podawany do wyliczenia podatku wynosił 1320 talary. Wieś w 1930 r. liczyła 114 mieszkańców. W latach 1939-1945 znajdowała się pod zarządem niemieckim i nosiła nazwę Buchenbusch. Po wojnie, na mocy dekretu PKWN ziemie majątku zostały rozparcelowane i utworzono tu wieś chłopską. Dwór nie zachował się do czasów obecnych.

Opis

Nieistniejący dwór w Buczkowie wzniesiony był przy głównej drodze przecinającej wieś, w osi północ-południe, mniej więcej pośrodku północnej połowy parku. Pozostały teren dawnego folwarku został podzielony na prywatne działki mieszkańców. Zabudowania gospodarcze majątku ze stajniami, chlewniami, itd. znajdowały się po wschodniej stronie drogi.

Park

Park z k. XIX w. o pow. 1,47 ha. Obecnie w rękach prywatnych i względnie zadbany.

Inne

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011