Izabela

Stan obecny

Własność prywatna.

Historia

Dwór z przełomu XIX i XX w.
Zanim w miejscowości powstał folwark, ziemie te należały do majątku Witosław. Początki wsi sięgają XIX w. Jej nazwę zaliczyć należy do nazw dzierżawczych, w tym wypadku od żeńskiego imienia Izabela. Najpierw w oficjalnych pismach pojawiła się nazwa: Izabela dom, co zapewne oznaczało dwór, a następnie: Izabela wieś. Prawdopodobnie pochodzi od Izabeli Zabłockiej, późniejszej żony Józefa Koczorowskiego. W ostatniej ćwierci XVIII w. poprzez małżeństwo z Katarzyną Krzycką, klucz witosławski przeszedł w ręce Franciszka Koczorowskiego. Majątek po rodzicach odziedziczył Tertulian Koczorowski, z małżeństwa z Franciszką Bnińską doczekał się pięciorga dzieci: Marii, Jadwigi, Karola, Adolfa i Kazimierza. Wieś w 2 poł. XIX w. była własnością Kazimierza, obrońcy polskości, posła na sejmie pruskim, uwięzionego przez prusaków za udział w powstaniu. Do rozwoju majątku przyczyniła się budowa cukrowni w Nakle i kolei wąskotorowej przebiegającej przez tą miejscowość.
W 1 poł. XX w. majątek należał do rodziny Giwierskich (do 1939 r.). Po wojnie został przejęty przez Skarb Państwa Polskiego. W latach 50-tych był tu Dom Dziecka, a później Ośrodek Szkolno - Wychowawczy i miejscowe gimnazjum.

Opis

Budynek w kształcie litery T, założony na planie dwóch przylegających do siebie prostokątów. Pod całym dworem znajdują się kamienno - ceglane piwnice. Część dworu jest jednokondygnacyjna, a druga, usytuowana na osi wschód - zachód, jest dwukondygnacyjna. Główne wejście znajduje się w części wyższej. Obydwie części nakryte są dwuspadowymi dachami.

Park

Park krajobrazowy z XIX w. o pow. 2,8ha. Do dworu położonego na niewielkim wzniesieniu prowadzi topolowa aleja.
Park jest bogaty w dorodne, stare drzewa: lipy drobnolistne, jesiony, oraz dęby. Drzewa iglaste reprezentowane są przez świerki pospolite i modrzewie europejskie. Rosną tu również okazy pomnikowe: 3 dęby bezszypułkowe o obw. w pierśnicy od 220 do 320cm, oraz jesion wyniosły o obw. 290cm. Wnętrze parku urozmaica niewielki staw.

Inne

Stajnia, obora, spichlerz i kuźnia z pocz. XX w.
Trojak z 1860 r.
Przydrożna figura Jezusa ufundowana w 1863 r. przez Kazimierza Koczorowskiego.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011