Grocholin

Stan obecny

Właścicielem jest Gospodarstwo Rolne "Grocholin"

Historia

W 1 poł. XIX w. Carl Trescow wybudował obok dworu późnoklasycystyczny, piętrowy pałac.Przeniosło się tutaj życie towarzyskie ze starego dworu.
W latach II W.Św. na terenie majątku umiejscowiono schronisko dla młodzieży. Dwór, oraz pałac zostały rozgrabione i zdewastowane. Po 1945 r. majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa Polskiego, który w 1949 r. przekazał go PGR-owi.
W 1970 r. PGR odrestaurował pałac, a w latach osiemdziesiątych dwór i park. Po przekształceniach w 1989/90 r park, wraz z budynkami objął w posiadanie obecny właściciel, dzięki dbałości którego możemy podziwiać dorobek poprzednich pokoleń.

Opis

Budynek piętrowy, założony na planie prostokąta z dwoma ryzalitami w osi frontowej i ogrodowej, nakryty czterospadowym dachem. Ryzalit frontowy posiada niewielką sień z wgłębnym gankiem, a ogrodowy poprzedzony jest tarasem ze schodami. Na wysokości piętra budynek obiega gzyms opaskowy.
Na skutek remontów pałacyk utracił część cech stylowych.

Park

Park krajobrazowy z 1 poł. XIX w. o pow. 10ha. Jego głównym akcentem przestrzennym jest zespół trzech stawów, utworzonych poprzez spiętrzenie Smoguleckiej Strugi i połączonych ze sobą. Zachowało się tu ponad 2 tys. dorodnych drzew, z których wiele posiada, lub zbliża się do wymiarów pomnikowych. Drzewostan zróżnicowany jest gatunkowo, oraz wiekowo (120-170 lat).
Wśród drzew liściastych dominują klony zwyczajne, jesiony wyniosłe, lipy drobnolistne, graby pospolite, kasztanowce białe, oraz robinie akacjowe. Rzadziej reprezentowane są dęby szypułkowe, klony polne, topole białe i czarne, oraz topole drżące zwane osikami.
Do okazów pomnikowych należy 160-letni buk pospolity o obw. w pierśnicy 360cm, platan klonolistny o obw. 830cm (7 co do wielkości w Polsce), trzy topole białe o obwodach od 450 do 480cm, jesion wyniosły o obw. 410cm, oraz głóg dwuszyjkowy o obw. 135cm. rosnący w pobliżu stawu, w towarzystwie jesionów odmiany zwisłej.
Południowo - zachodnia ściana dworu stała się wspaniałym tłem dla rosnącej tu lipy drobnolistnej o obw. 330cm.
Naturalną wschodnią granicę parku tworzy masyw starego drzewostanu tworzony przez lipy i jesiony o prawie pomnikowych wymiarach. Poza granicami parkowych stawów znajduje się obszar dawnych sadów i warzywników, obecnie łąka której granice wyznaczają dorodne dęby od północy i tzw. "cienisty lasek" od południa, w którym dominują lipy, w tym lipa szerokolistna, zwana również wielolistną.
W parku rośnie też wiele odmian iglaków, w tym jodły pospolite, kalifornijskie oraz kaukaskie, sosny pospolite i sosny wejmutki, świerki pospolite i kłujące, daglezje zielone, cisy pospolite, oraz żywotniki zachodnie.
W 1989 r. park otrzymał Złoty Medal w ogólnopolskim konkursie na najlepiej utrzymany park zabytkowy, organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.

Inne

Zabudowania gospodarcze.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011