Skatalogowanych zabytków: 11364
Zarejestruj się
Miniatura Brączewo
Zdjęcie Marek Kujawa

Użytkownicy współtworzący opis i dane obiektu

Marek Kujawa

Brączewo

Brausdorf

Województwo:wielkopolskie
Powiat:szamotulski
Gmina:Obrzycko
Rodzaj obiektu:Dwór

Rejestr zabytków

Zespół:813/Wlkp/A z dnia 23/09/2010.

Stan obecny

Mieszkania.

Historia

Dwór z przełomu XIX i XX w.
W czasach staropolskich wieś wraz ze Stobnicą i Podlesiem należała m.in. do Śmiełowskich. W XVIII w. właścicielami byli m.in. Sułkowscy i Raczyńscy herbu Nałęcz, a poprzez małżeństwo Franciszki Raczyńskiej z Janem Nepomucenem Powalskim przeszła na Powalskich. Ojciec Jana, Antoni Lewald zmarł w 1779 r. i pochowany został u franciszkanów w Szamotułach. W Brączewie rodziły się córki Powalskich: Urszula, Joanna, Apolonia i Maria Magdalena Pulcheria. Z tychże Joanna zmarła mając 3 latka, a Apolonia mając lat 5. Po zaledwie kilkunastu latach majątek wrócił w ręce Raczyńskich. W 1793 r. dziedzicom Filipowi i Dorocie z Nieżuchowskich Raczyńskim urodziła się córka Marianna (zm. w 1802 r.), w 1796 r. Konstancja Wiktoria Józefata, a 2 lata później Wilhelmina. W 1800 r. urodził się Anzelm Józef Kajetan, a rok później Florian Teodor Stanisław Filip. Filip Raczyński zmarł w 1804 r. i pochowany został w kościele u bernardynów. W 1. poł. XIX w. posesorem majątku należącego zapewne ciągle do Raczyńskich, był gen. Józef Nehring, ożeniony z Eleonorą Kiefer. W Brączewie rodziły się i umierały ich dzieci, a w 2. poł. XIX w. posesorem został Ludwik Mittelstaedt (1828-1896). Ok. 1880 r. wieś leżała w pow. obornickim. Liczyła 4 domy z 39 mieszkańcami, w tym 23 katolików i 16 ewangelików; 8 analfabetów. Pod koniec stulecia właścicielem ordynacji w Obrzycku był Leopold Wilhelm Raczyński z Małyszyna h. Nałęcz (1808-1889), ożeniony z Marią Wolf von Lüdinghausen (1823-1899). Majątek odziedziczył ich syn, hrabia Zygmunt Edward Kazimierz Raczyński. Na przełomie XIX i XX w. dla kolejnych zarządców w Brączewie wybudowano obecny dwór. W 1926 r. folwark należał do obszaru dworskiego Niemieczkowo, którego właścicielem był do swojej śmierci w 1937 r. Zygmunt Raczyński. Folwark posiadał 217,5 ha, w tym 187,5 ha ziem uprawnych, 17,5 ha łak i pastwisk oraz 12,5 ha mieużytków. Przynosił 527 talarów czystego dochodu gruntowego. Hrabia Zygmunt ożeniony był z Antoinette von Bönninghausen-Budberg. Ich pięcioro dzieci to: Cecile, Therese Marie, Sigismund, Andreas i Joseph. W 1930 r. wieś liczyła 84 m-ców. Raczyńscy z Obrzycka przeżyli 2. wojnę światową i mają licznych potomków. Po wojnie majątek zabrał Skarb Państwa Polskiego. Dworek przeznaczono na cele mieszkaniowe i taką funkcję pełni on do czasów obecnych.
Źródła:
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich...
Teki Dworzaczka (Regesty)
Wielka Genealogia Minakowskiego
Księga Adresowa Polski 1930
Księga Adresowa Gospodarstw Rolnych woj. Poznańskiego 1926
Wikipedia
Prawa do tekstu zastrzeżone! (P.Z.)
Zdjęcie za Wikipedią, z archiwum \\\"Roweromaniaka Wielkopolskiego\\\", autor Stanisław Nowak

Opis

Dwór eklektyczny. Budynek wzniesiony na planie wydłużonego prostokąta, parterowy, nakryty dwuspadowym, mansardowym dachem z naczółkami w szczytach. Od strony południowej wejście poprzedzone werandą, nakrytą niskim dwuspadowym daszkiem. Po bokach dwa nieznaczne ryzality z jednoosiowymi facjatkami. W elewacji ogrodowej dwa wydatne parterowe ryzality, nad którymi umieszczono lukarny. Na elewacjach pozostałości skromnego detalu architektonicznego: obramienia okien i boniowane narożniki.

Park

Park o pow. 1,7 ha ze stawem w południowej części. Wraz z drugim stawem pow. wynosi ok. 2,1 ha. Od strony północnej park przylega do rzeki Warty. Dwór wzniesiony jest pośrodku założenia, a na południe od niego rozciąga się podwórze gospodarcze z zabudowaniami z 2. poł. XIX w. Układ przestrzenny założenia dworskiego zniekształcony. Zmieniony został układ dróg, a północna część parku to w znacznej mierze drzewa które wyrosły w okresie po 2. wojnie św.
Źródła:
Mapster, Geoportal

Inne

Zabudowania gospodarcze
Most nieczynnej linii kolejowej Oborniki - Obrzycko z 1909 r.

tekst: Marek polskiezabytki.pl 2011

Komentarze

Aby skomentować obiekt, zaloguj się. Jeżeli nie masz jeszcze konta w serwisie, zarejestruj się.

Ten obiekt nie został jeszcze skomentowany.